Το Nijigahara Holograph είναι ένα εξαιρετικό graphic novel του πολύ ξεχωριστού ιάπωνα δημιουργού Inio Asano και (ευτυχώς) μία από τις πολλές του δουλειές που έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά. Ο ιδιαίτερα ταλαντούχος αυτός καλλιτέχνης ανήκει στην τελευταία γενιά mangaka της Ιαπωνίας, αν όμως κάποιος ψάξει την προσωπική του παραγωγή θα πιστέψει οτι η καριέρα του ξεκίνησε μαζί με του Osamu Tezuka. Οκ, υπερβάλλω λίγο, όμως ο γεννημένος το 1980 κύριος Asano έχει ήδη πάνω από 20 (!) δουλειές στο ενεργητικό του, με κάποιες εξ αυτών μάλιστα να αριθμούν πάνω από 10 τόμους (π.χ το πολύ καλό και πρόσφατο Goodnight Punpun).
Ένα από τα (δυστυχώς) λίγα παραδείγματα δημιουργών που συνδυάζουν την ποιότητα με την εμπορικότητα, ο Asano απολαμβάνει μεγάλη επιτυχία στην Ιαπωνία και την Αμερική, με το Nijigahara Holograph, που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό Quick Japan (2003-2005) και το 2014 εκδόθηκε και στα αγγλικά από τη Fantagraphics, να αποτελεί το δεύτερο γνωστότερο έργο του μετά το εξαιρετικό Solanin.
Το Nijigahara Holograph είναι μία από αυτές τις σπάνιες και "δύσκολες" δουλειές που η υπόθεση δεν έχει σημασία αυτή καθεαυτή, χωρίς αυτό να σημαίνει οτι δεν είναι ενδιαφέρουσα - το αντίθετο μάλιστα. Η ουσία όμως έγκειται στην απόκοσμη ατμόσφαιρα που υποβόσκει, και στον τρόπο που η ιστορία ξετυλίγεται σιγά-σιγά και αποσπασματικά, βασανιστικά σχεδόν. Το βιβλίο ξεκινάει με μία σειρά σκηνών, με διαφορετικούς πρωταγωνιστές η καθεμία, που φαντάζουν εντελώς ασύνδετες. Θα περάσουν αρκετές σελίδες για να καταλάβουμε ποιοί είναι όλοι αυτοί και τί ρόλο παίζουν στην υπόθεση. Βλέπουμε τον Suzuki, τον "ανεπίσημο" πρωταγωνιστή, μιας και η υπόθεση δεν έχει έναν ξεκάθαρο κεντρικό ήρωα, τον Komatsuzaki και τη Maki στην ενήλικη ζωή τους, όμως συχνά flash-backs μας πληροφορούν οτι κάποτε ήταν όλοι τους συμμαθητές στο σχολείο δίπλα στο λιβάδι (αλάνα βασικά) που ονομάζεται Nijigahara. Γνωρίζουμε επίσης τη δασκάλα τους, τη δεσποινίς Sakaki, άλλους συμμαθητές τους, γονείς και κατοίκους της γειτονιάς, και αρχίζουμε να υποψιαζόμαστε οτι κάτι ενώνει όλους αυτούς τους παράξενους και δυστυχισμένους χαρακτήρες. Και, όταν πληροφορούμαστε τη σκοτεινή ιστορία του τούνελ του Nijigahara, και έπειτα μαθαίνουμε για την Arié, την παλιά συμμαθήτρια των παιδιών, η οποία βρίσκεται σε κώμα τα τελευταία 10 χρόνια, αυτή η κακή υποψία αρχίζει και γίνεται βεβαιότητα. Δε θα αποκαλύψω περισσότερα, και δεν έχει και μεγάλη σημασία όπως είπαμε, απλά θα πληροφορήσω οτι η υπόθεση χοροπηδάει διαρκώς ανάμεσα σε δύο χρονικές περιόδους, και επίσης θα προειδοποιήσω οτι το κλίμα γίνεται όλο και πιο βαρύ. Χιλιάδες πεταλούδες πετάνε σιωπηλά ανάμεσα στις σελίδες, το σφίξιμο στο στομάχι μεγαλώνει, και ο κύριος Asano δε σταματάει να στρίβει το μαχαίρι, σαδιστικά σχεδόν, μην προσφέροντας καμία ανακούφιση στους θλιβερούς ήρωές του - ή σε εμάς.
Η πιο "εύκολη" και πολυ-χρησιμοποιημένη περιγραφή που διάβασα στις κριτικές του Nijigahara Holograph είναι οτι θυμίζει έντονα τις ταινίες του David Lynch. Και πράγματι, ο Asano δημιουργεί αυτή τη φορτισμένη, "αρρωστημένη" και σουρρεαλιστική μέσα στην καθημερινότητά της ατμόσφαιρα που χαρακτηρίζει όλες τις δουλειές του μεγάλου αμερικανού σκηνοθέτη. Όμως φυσικά, είναι τελείως διαφορετική υπόθεση να χτίσεις αυτή την ατμόσφαιρα στον κινηματογράφο (όπου μπορείς να χρησιμοποιήσεις π.χ και τη μουσική) από τον κόσμο των comics. Ο Asano χρησιμοποιεί με τη σειρά του τα "εργαλεία" που του προσφέρει η 9η τέχνη, δανειζόμενος όμως και στοιχεία καθαρά κινηματογραφικά, όπως συχνά και απότομα flash-backs, επίσης συχνές εναλλαγές σκηνών και προσώπων (μοντάζ), επαναλαμβανόμενα, συμβολικά μοτίβα (π.χ τις πεταλούδες) και εκτεταμένα "pause" σκηνών που καθυστερούν την υπόθεση για να μεγιστοποιήσουν τον αντίκτυπο επιλεγμένων σημείων. Ο τρόπος που χειρίζεται το χρόνο, τους χαρακτήρες και την εξέλιξη της ιστορίας του είναι λοιπόν έντονα κινηματογραφικός, και επίσης πολύ αποτελεσματικός και έξυπνος. Η υπόθεση ξετυλίγεται αργά και αποσπασματικά σαν πάζλ, η μουντή, "ανησυχητική" ατμόσφαιρα δεν ελαφραίνει ποτέ, και ο αναγνώστης μένει συνεπαρμένος να γυρίζει τις σελίδες, μην τολμώντας ούτε να ανοιγοκλείσει τα μάτια του. Είχα αρκετό καιρό να ζήσω την εμπειρία της ανάγνωσης τόσο έντονα.
Και, επίσης όπως συμβαίνει με τις δουλειές του David Lynch, η ερμηνεία του βαθύτερου θέματος και των μηνυμάτων που προσπαθεί να επικοινωνήσει ο καλλιτέχνης είναι αρκετά δύσκολο να αποκρυπτογραφηθεί. Με λίγα λόγια, με το τέλος της ανάγνωσης έχεις απλά μείνει μαλάκας, και σκέφτεσαι "Τί ήταν τούτο ρε παιδιά ?". Σίγουρα είναι μία δουλειά βαριά και καταθλιπτική, όμως κάνει τόσο έντονη εντύπωση που σε προκαλεί να την ξαναδιαβάσεις, πρώτον για να παρατείνεις αυτή την τόσο καθηλωτική εμπειρία, και δεύτερον μήπως και ανακαλύψεις κάποιο στοιχείο που μπορεί να σου ξέφυγε την πρώτη φορά (και σίγουρα υπάρχουν). Αυτό ίσως ενοχλήσει κάποιους, όμως αυτοί οι κάποιοι είναι οι ίδιοι που δε μπορούν με τίποτα να δεχτούν μία ταινία (π.χ του Lynch) που σε αφήνει με αναπάντητα ερωτήματα στο τέλος. Λυσσάνε, τσαντίζονται και μπαίνουν σε forum για να ανακαλύψουν τί έγινε τελικά και τί θέλει να πεί ο ποιητής. Εγώ τους χαρακτηρίζω απλά ως απελέκητα κούτσουρα που προτιμάνε τη μασημένη τροφή και δεν έχουν την περιέργεια ή τη φαντασία να δώσουν μία δική τους ερμηνεία. Εν ολίγοις, και το Nijigahara Holograph σε αφήνει με πολλά αναπάντητα ερωτήματα, και άλλα περιμένει μέχρι την τελευταία στιγμή για να τα αποκαλύψει (π.χ τί σημαίνει ο τίτλος), και αυτό είναι κάτι που πραγματικά λάτρεψα σε αυτή την υπέροχη δουλειά. Το αν έχω δίκιο στην προσωπική ερμηνεία που έδωσα δεν έχει καμία σημασία, και ούτε νομίζω οτι υπάρχει μία σωστή απάντηση.
Σε όλη αυτή την ονειρική, απόκοσμη ατμόσφαιρα που χτίζει μαεστρικά ο Inio Asano σελίδα με τη σελίδα, προσθέστε και την υπέροχη εικονογραφική του δουλειά, με την τέλεια ενσωμάτωση φωτογραφιών που μόνο ένα εκπαιδευμένο μάτι καταλαβαίνει, και το συνολικό αποτέλεσμα είναι ένα "ενοχλητικό", πεσιμιστικό, μακάβριο ψυχογράφημα που εντυπώνεται βαθιά και αφήνει σημάδια.
Επειδή ακούγεται παρόμοια, όλοι υποθέτουν οτι Nijigahara σημαίνει "Το λιβάδι του ουράνιου τόξου". Η αλήθεια όμως είναι πολύ πιο σκοτεινή ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου