από το μεγάλο Osamu Tezuka
Το Ode to Kirihito είναι ένα εξαιρετικό όσο και σκοτεινό graphic novel του δάσκαλου / πατέρα / θεού των manga, του μεγάλου Osamu Tezuka (1928-1989). Ανήκοντας στα λεγόμενα "ενήλικα" έργα του καλλιτέχνη, ο οποίος φημιζόταν για τις παιδικές, σε στυλ Disney σειρές του, το Ode to Kirihito ανήκει επίσης σε ένα είδος που ο ίδιος ο Tezuka καθιέρωσε, το ιατρικό thriller (άλλωστε είχε πάρει και πτυχίο ιατρικής). Και μάλιστα αποτέλεσε το έργο που άνοιξε το δρόμο για τη μνημειώδη σειρά-ορόσημο του ιδιαίτερου αυτού παρακλαδιού των ιαπωνικών comics, το Black Jack.
Πρωτοδημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Big Comic την περίοδο 1970-1971, αμέσως μετά κυκλοφόρησε συλλεγμένο στην Ιαπωνία, και μόλις το 2006 μεταφράστηκε στα αγγλικά από την εταιρεία Vertical Inc. Με μέγεθος μόλις... 832 σελίδες, είναι από αυτές τις δουλειές που δυσκολεύεσαι να κατατάξεις ως graphic novel ή ως σειρά, κάτι το οποίο συνήθιζε συχνά ο Tezuka, έχοντας παραδόσει πολλές δουλειές που "αδιαφορούσαν" για τα παραδοσιακά ιαπωνικά φορμά και πρότυπα στην πλούσια καριέρα του.
Υπόθεση
(περιέχει spoilers)
Κεντρικός χαρακτήρας της ιστορίας μας είναι ο Dr. Kirihito Osanai, ένας γιατρός που εργάζεται σε ένα μεγάλο νοσοκομείο της Ιαπωνίας. Όλο το ιατρικό προσωπικό, με επικεφαλής τον Dr. Tatsugaura, βρίσκεται σε απόλυτη σύγχυση λόγω του ασθενούς του δωματίου 66, ο οποίος πάσχει από μία καινούρια, μυστηριώδη ασθένεια. Η Monmow Disease, όπως ονομάστηκε, παραμορφώνει το πρόσωπο και τα κόκκαλα των προσβεβλημένων, δίνοντάς τους την εμφάνιση ανθρωπόμορφων σκύλων, πρίν τελικά τους οδηγήσει στο θάνατο. Ο διευθυντής Tatsugaura πιστεύει οτι η ασθένεια είναι μεταδοτική, όμως ο Kirihito είναι πεπεισμένος οτι είναι ενδημική του περιβάλλοντος του χωριού Doggoddale, απ'όπου προέρχονται όλα τα λιγοστά θύματα. Έτσι, θα επιχειρήσει το παράτολμο ταξίδι στο απομονωμένο ορεινό χωριό, αφήνοντας πίσω την αρραβωνιστικιά του Izumi, την οποία όμως εποφθαλμιά και ο συνεργάτης και "φίλος" του, Dr. Urabe. Στο αφιλόξενο Doggoddale ο θαρραλέος γιατρός μας θα εξαναγκαστεί να παντρευτεί μία ντόπια κοπέλα για να τον αποδεχθούν οι κάτοικοι, όμως τελικά θα πέσει και ο ίδιος θύμα της ασθένειας που πήγε να μελετήσει. Δεν θα το βάλει κάτω όμως, και θα καταφέρει να ανακαλύψει την προέλευσή της, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα να σταματήσει τη θανατηφόρα εξέλιξή της στον οργανισμό του.
Ως άνθρωπος-σκύλος πλέον λοιπόν, ο ήρωάς μας θα ξεκινήσει πίσω για το νοσοκομείο ώστε να ανακοινώσει τα αποτελέσματα της μελέτης του, όμως στο δρόμο θα αιχμαλωτιστεί από έναν εκκεντρικό εκατομμυριούχο από την Taiwan, ως έκθεμα στο προσωπικό του τσίρκο φρικιών. Από εκεί και πέρα θα ξεκινήσει η τραγική Οδύσσειά του - θα περιπλανηθεί σε πολλές χώρες και θα γνωρίσει αμέτρητους ανθρώπους, οι περισσότεροι από τους οποίους θα τον φοβηθούν, θα τον ταπεινώσουν και θα τον βασανίσουν. Η υπόθεση ακολουθεί ταυτόχρονα και άλλους χαρακτήρες, όπως την Izumi που προσπαθεί ακούραστα να βρεί τον αγαπημένο της Kirihito, αλλά και τους υπόλοιπους γιατρούς του νοσοκομείου. Ο Dr. Urabe, παρ'όλη τη σχεδόν σχιζοφρενή συμπεριφορά του, ξεκινάει το δικό του προσωπικό ταξίδι για να βρεί τον χαμένο Kirihito αλλά και να ανακαλύψει τα αίτια της ασθένειας, και ο Dr. Tatsugaura δολοπλοκεί αναίσχυντα, προσπαθώντας να προωθήσει την αναπόδεικτη θεωρία του οτι η ασθένεια Monmow είναι μεταδοτική, και έτσι να ανελιχθεί στην ιαπωνική ιατρική ελίτ.
Ανάλυση
Είναι πολύ ταιριαστό που ο Osamu Tezuka ονοματίζει το σπουδαίο αυτό έργο του ως Ωδή, επειδή περιέχει πολλά στοιχεία αρχαίας τραγωδίας όπως την τραγική ειρωνεία, την έννοια του αναπόφευκτου και την κάθαρση, με τον από μηχανής θεό όμως να απουσιάζει επιδεικτικά. Αναφερόμενο συχνά ως το αγαπημένο έργο του ίδιου του δημιουργού του, το Ode to Kirihito βουτάει βαθιά μέσα στα σκοτάδια της ανθρώπινης ύπαρξης - την παραμόρφωση, την τρέλα, τον εκφυλισμό - για να αναδείξει τελικά την απαστράπτουσα ομορφιά της. Με έντονα φιλοσοφικά αλλά και Χριστιανικά (!) μηνύματα, μία πολυδιάστατη και καθηλωτική πλοκή, πολλούς εξ'ίσου σημαντικούς πρωταγωνιστές και συχνές εναλλαγές από τη μία υπο-ιστορία (sub-plot) στην άλλη, η Ωδή στον Κιριχίτο περιέχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός σύγχρονου έπους. Ευτυχώς δηλαδή που ο Tezuka στα τέλη της δεκαετίας του '60 αποφάσισε να αφήσει για λίγο τα παιδικά manga και να πειραματιστεί (μετά από πεισματική άρνηση) με τα πιο ενήλικα θέματα που είχε εισάγει στον κόσμο της ιαπωνικής 9ης τέχνης το είδος gekiga και ο Yoshihiro Tatsumi. Αλλιώς θα είχαμε χάσει και τον Κιριχίτο αλλά και τα υπόλοιπα θαυμάσια έργα αυτής της - αναφερόμενης και ως "σκοτεινής" - περιόδου του, όπως τα Apollo's Song, Ayako, MW και πολλά άλλα.
Το Ode to Kirihito ίσως να είναι η πιο πειραματική δουλειά ολόκληρης της καριέρας του Tezuka όσον αφορά την εικονογράφηση, περιλαμβάνοντας μία μίξη τεχνικών που δεν έχουμε ξαναδεί σε έργα του, με τα λεπτομερέστατα backgrounds, το έντονο κοντράστ, την "κινηματογραφική" διάταξη των panels και τις συχνές εναλλαγές μεταξύ εικονογραφικών στύλ να συνθέτουν ένα πολύ πλούσιο οπτικό αποτέλεσμα, αντάξιο με την πολυπλοκότητα και τα έντονα συναισθήματα των ηρώων. Ιδιαίτερα οι συνθέσεις των σελίδων είναι πανέξυπνες και εντυπωσιακές, με μία ιδιαίτερα σύνθεση, στην οποία "σπάει" τη σελίδα σε πολλά κυψελοειδή panels να έχει μείνει ιστορική, και να έχει χρησιμοποιηθεί από πολλούς καλλιτέχνες ως φόρος τιμής στο δάσκαλο Tezuka. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα που υπάρχει στο 20th Century Boys του Naoki Urasawa.
Περιέχοντας σαφή πολιτικά και αντι-ρατσιστικά μηνύματα, ο πυρήνας της Ωδής στον Κιριχίτο είναι η (τραγική) ειρωνεία οτι, παρ'όλο που ο ήρωάς μας μοιάζει με ζώο, ο φόβος και η άγνοια των άλλων ανθρώπων τους ωθεί να του συμπεριφερθούν πολύ χειρότερα από όσο θα φερόταν ποτέ ένα κτήνος. Ως μεγάλος ανθρωπιστής όμως, αν και αναγνωρίζει το πόσο ικανός για το κακό είναι ο άνθρωπος, ο Tezuka καταλήγει, όπως και σε όλα του τα έργα, οτι το καλό για το οποίο επίσης είμαστε ικανοί, ιπερισχύει όλων των σκοτεινών πτυχών της περίπλοκής μας φύσης.
Για επίλογο άφησα τα λόγια τριών πολύ σημαντικών προσωπικοτήτων του κόσμου των comics για το Ode to Kirihito.
"Ode to Kirihito is moving, tender and engrossing. Also very, very odd." — Neil Gaiman
"Tezuka was like a god for me. He shocked the manga world with the medical thriller genre, and the work he did it with was Ode to Kirihito - a monumental suspense masterpiece that shows off Tezuka’s two points of expertise - manga and medicine." — Yoshihiro Tatsumi
"A thoroughly original, wonderfully bizarre, and compulsively readable masterwork.Ode to Kirihito is a vital testament to Tezuka’s range as an artist, as well as an awe-inspiring example of the possibilities of the graphic novel." — Adrian Tomine
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου