Δευτέρα 19 Μαΐου 2014

Mirko Ilić - On the same side

Ένα απίστευτο comics πείραμα που εξερευνά τα όρια του μέσου

Ο Mirko Ilić, όπως είπαμε και σε πρόσφατη ανάρτηση (την αμέσως προηγούμενη ντε !) είναι ένας πολύ καλός, αλλά δυστυχώς ξεχασμένος στις μέρες μας και υποτιμημένος Κροατο-βόσνιος δημιουργός, που αναφέρεται ως ο αξιότερος εκπρόσωπος της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας των πρώιμων Γιουγκοσλαβικών comics. Όλα ξεκίνησαν στα τέλη της δεκαετίας του 70 στην τότε ενωμένη Γιουγκοσλαβία, όταν αρκετοί νέοι και ταλαντούχοι καλλιτέχνες από διάφορα πεδία συμμετείχαν σε μία έκρηξη δημιουργικότητας που ανανέωσε το καλλιτεχνικό τοπίο της χώρας. Τα comics και η punk rock μουσική ήταν στο επίκεντρο του κινήματος, και ο άνθρωπος που πρωτοστάτησε στην εξάπλωση και δημοτικότητα των comics ήταν, όπως το μαντέψατε, ο μόλις 20 χρονών τότε Mirko Ilić. Με απαρχή το 1976, όλο και περισσότερα περιοδικά ήταν πρόθυμα να δημοσιεύσουν τα μοντέρνα, πρωτοποριακά comics της ομάδας κομιστών που ονομάστηκε Novi kvadrat (The New Square), με τον ίδιο το δημιουργό να χρηματίζει υπεύθυνος comics και εικονογραφήσεων του επιδραστικού περιοδικού Polet.

Το 1979 ο Ilić δημιούργησε τη σύντομη, πειραματική ιστορία Na istoj strani (On the same side), η οποία δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό Strip Vidici #2 (Βελιγράδι 1979), έπειτα στο Pitanja #6 (Ζάγκρεμπ 1979), και τέλος στο θρυλικό γαλλικό περιοδικό Métal Hurlant #57 (Παρίσι 1980).

Για πάμε να δούμε τί γίνεται ...





"Τί έγινε ρε παιδιά ? Αυτό ήταν το φοβερό και τρομερό πειραματικό comic ?"

Αυτό ήταν, αλλά ας μη βιαζόμαστε. Με την πρώτη ματιά φαίνεται σαν μία απολύτως φυσιολογική, και μάλιστα λίγο ασυνάρτητη και αδιάφορη ιστορία. Βλέπουμε μία παρέα πολεμιστών να ανταλλάσσουν πυρά με αθέατους εχθρούς που βρίσκονται πίσω από ένα τοίχο, και τελικά να σκοτώνονται όλοι. Πω πωωωω, συγκλονιστικό ! Για να καταλάβει κάποιος το τί έχει κάνει ο καταπληκτικός Κροάτης δημιουργός, θα πρέπει να πάρει το comic τυπωμένο στις δύο πλευρές μίας σελίδας, όπως παρουσιάστηκε δηλαδή σε όλα τα περιοδικά που δημοσιεύθηκε, και να το πλησιάσει κοντά σε έντονο φως. Τότε μόνο θα καταλάβει οτι οι πολεμιστές της μίας πλευράς της σελίδας πολεμάνε στην ουσία τους ίδιους τους τους εαυτούς από την άλλη, και σκοτώνονται από τα ίδια τους τα πυρά !!!

Ακολουθεί μία αναπαράσταση του τί θα βλέπαμε αν πλησιάζαμε τη σελίδα στο φως.





Το Métal Hurlant ανακήρυξε το On the same side ως το πιο παράξενο comic της δεκαετίας (!!!), τίτλος πολύ ταιριαστός αλλά και πολύ τιμητικός, αν αναλογιστεί κανείς τον πρωτοποριακό χαρακτήρα του επιδραστικού γαλλικού περιοδικού. Εμπνευσμένος από τη δουλειά του μεγάλου Moebius, ο Ilić πειραματίζεται με το φορμά των comics και το τύπωμα, σπάζοντας στην ουσία το δισδιάστατο χαρακτήρα της 9ης τέχνης και κοροϊδεύοντας ξεδιάντροπα τον τίτλο του ταπεινού μου blog (το ρεμάλι !). Οι χαρακτήρες ακούνε τους εαυτούς τους από την άλλη πλευρά και, αν προσέξετε, οι ριπές από τα όπλα τους "συνεχίζονται" και οι ήχοι των πυροβολισμών τους "ακούγονται" και στις δύο πλευρές, με τους ήρωες να σκοτώνονται μόνο όταν οι "αντίπαλοί" τους σημαδεύουν στη σωστή κατεύθυνση. Για να ολοκληρωθεί η τραγική ειρωνεία, ο τελευταίος ζωντανός χαρακτήρας λέει στο τελευταίο panel "Πέθαναν όλοι. Και τόσο καιρό πολεμούσαμε στην ίδια πλευρά. Γαμώτο". Και αμέσως μετά πέφτει νεκρός.

Ο ίδιος ο δημιουργός έχει δηλώσει για το έργο του "Εκείνο τον καιρό (1979), έπαιζα με τα comics ως μέσο, και την ιδέα του τυπώματος των comics στις δύο πλευρές μιας σελίδας. Επειδή οι χαρακτήρες είναι δισδιάστατοι, δεν έχουν αίσθηση της τρίτης διάστασης (του βάθους). Όταν στέκονται πίσω από ένα λευκό τοίχο / χαρτί περιοδικού και ακούνε φωνές από την άλλη μεριά, δεν ξέρουν οτι στην πραγματικότητα ακούνε τους εαυτούς τους στην άλλη πλευρά της σελίδας. Όταν πυροβολούν και περνάνε τα μαχαίρια τους μέσα από τον τοίχο, δεν καταλαβαίνουν οτι σκοτώνουν τους εαυτούς τους, καθώς το μαχαίρι τρυπάει τους ίδιους στην άλλη πλευρά του χαρτιού."

Καταλάβατε ? Τους έβαλε να σκοτωθούν μεταξύ τους ο πρωτοπόρος Κροάτης καλλιτέχνης, τους λέει και ηλίθιους από πάνω. Χαλάλι του όμως, αφού έφτιαξε αυτό το εξαιρετικό στη σύλληψη και υλοποίησή του πείραμα, εξερευνώντας τις δυνατότητες του μέσου των comics και προχωρώντας την 9η τέχνη λίγο παραπέρα.

περισσότερες πληροφορίες για τον Mirko Ilić στο ebook "fist to face"





4 σχόλια:

  1. Έχω μείνει άφωνος... Η ιδέα ήταν καταπληκτική όπως και η εκτέλεσή της (bang bang). Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο. Απίστευτη δουλειά! Ντράζεν Πέτροβιτς, Τόνι Κούκοτς, Στόγιαν Βράνκοβιτς και όλη η Γιουγκοπλάστικα Σπλιτ μαζί!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι, ναι, ναι !!! όλη η Γιουγκοπλάστικα και ο Μάλκοβιτς μαζί (εντάξει, Σέρβος, μη βαράς) ! Είδες τί σκέφτηκε 23 χρονών κωλόπαιδο ? Κι όχι μόνο το σκέφτηκε, το έφτιαξε κιόλας.

      Διαγραφή
  2. Έξοχο δείγμα πρωτοπορίας. Δεν το είχα υπόψη μου και ενθουσιάστηκα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είναι φοβερός ο Ilić φίλε Απρόσιτε. Δεν τον ξέρει πολύς κόσμος επειδή άλλαξε κλάδο νωρίς, αλλά πρίν αλλάξει πρόλαβε και έβαλε το στίγμα του.

      Διαγραφή