Όσοι μεγάλωσαν διαβάζοντας το "9" της Ελευθεροτυπίας, το πολύ σημαντικό για τα ελληνικά comics αυτό ένθετο της γνωστής εφημερίδας, σίγουρα θα θυμούνται τη φοβερή και τρομερή σειρά comic strips Η Χωματερή. Δημοσιεύθηκε στα τεύχη #39, #41, #43 - #64 και #66, από το Μάρτιο ως το Νοέμβριο του 2001, και το 2007 εκδόθηκε και σε ένα τόμο που συνέλεγε όλα τα strips της σειράς. Από τις σελίδες του "9" είχαν περάσει τα μεγαλύτερα ονόματα της ακόμη μιρής τότε ελληνικής σκηνής comics, και ασφαλώς ένα από τα σημαντικότερα ονόματα ήταν και αυτό του Λέανδρου. Ο Λέανδρος είναι ένας πολύ καλός και πλέον ανενεργός δημιουργός (απ'όσο γνωρίζω τουλάχιστον, και είναι κρίμα), με ένα πολύ ιδιαίτερο και προσωπικό καλλιτεχνικό στύλ, και ένα ξεκάθαρο πολιτικό στίγμα στα έργα του. Οι λιγοστές αλλά πολύ αξιόλογες εκδομένες δουλειές του περιλαμβάνουν, εκτός από τη Χωματερή, το εξαιρετικό, cult graphic novel Ο Παρίας (1999, βαβέλ) και την πολύ καλή συλλογή σύντομων ιστοριών Με μεγάλωσαν σκυλιά (2009, babelart).
Ήρωες της σειράς είναι ένα μεγάλο cast από ανθρωπόμορφα και μη ζώα που κατοικούν στη χωματερή του τίτλου και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Υπάρχουν τα στρατόκαυλα και φασιστοειδή μυρμήγκια, οι παρανοϊκοί γλάροι με τα ακόμη πιο παρανοϊκά παιδιά, τα μονίμως φοβισμένα και πεινασμένα ποντίκια, τα σκουλήκια με τις αυτοκτονικές τάσεις και τους φιλοσοφικούς προβληματισμούς, το κρανίο ψυχαναλυτής, οι καρχαρίες που τρώνε ό,τι βρεθεί μπροστά τους και οι (αγαπημένες μου) χαβαλετζίδικες και ανέμελες κατσαρίδες με τους επαναστατικούς προσανατολισμούς. Κάθε είδος συμβολίζει και μία κοινωνική ομάδα του ανθρώπινου, σύγχρονου κόσμου, με τα μυρμήγκια να αποτελούν τον καθρέφτη της μάζας, της πλειοψηφίας των ανθρώπων που κατοικούν γύρω μας, για τους οποίους ο Λέανδρος δεν έχει και την καλύτερη γνώμη (και με το δίκιο του).
Οι διάλογοι είναι πανέξυπνοι και πολύ εύστοχοι, άλλοτε με ξεκαρδιστικές ατάκες και άλλοτε με βαθιά μηνύματα που παρέχουν τροφή για σκέψη σε όσους δεν κουράζονται να σκέφτονται.
...
Τα μυρμήγκια λοιπόν, με το μικρόκοσμο της φωλιάς τους να συμβολίζει την κοινωνία μας, αποτελούν το κύριο όχημα του Λέανδρου για να εκθέσει και να ξεφτιλίσει πανηγυρικά όλη την παρακμή και μιζέρια του σύγχρονου κόσμου. Και πιο συγκεκριμένα εκθέτει το σύγχρονο μεσοαστό νεο-έλληνα, αυτόν που τον εκμεταλλεύονται, του πατάνε το κεφάλι, τον κοροϊδεύουν και τον παραμυθιάζουν κι αυτός δεν καταλαβαίνει, ούτε λέει τίποτα. Υπό την απόλυτη "καθοδήγηση" του σατανικού Dr.Bayer και των ποταπών του εφευρέσεων (χρήμα, χρηματιστήριο, διαφήμιση, ολυμπιάδα κ.α), τα μυρμήγκια υπομένουν στωικά και ανεγκέφαλα την καταπίεση του στρατού και τη δουλεία που τους έχουν επιβάλλει, χωρίς καν να μπορούν να διανοηθούν μία άλλη, καλύτερη πραγματικότητα.
Βλάκες, κουτοπόνηροι, μεγαλομανείς, απαθείς, δειλοί και ρατσιστές, οι 1.000.000 κάτοικοι της μυρμηγκοφωλιάς κατέχουν όλα τα χειρότερά μας στοιχεία, λες και ο Λέανδρος έχει βάλει ένα καθρέφτη μπροστά στο πρόσωπό μας.
...
Η Χωματερή ξεχωρίζει από τις άλλες 2 δουλειές του Λέανδρου, κυρίως λόγω του πιο "παιδικού", καρτουνίστικου εικονογραφικού της στύλ, αλλά και του πιο "έμμεσου" τρόπου να περνάει τα κοινωνικο-πολιτικά μηνύματα που περιέχει σε αφθονία. Ενώ στον Παρία και στα Σκυλιά ο καλλιτέχνης έχει επιλέξει μία πιο in your face, βίαιη και οργισμένη προσέγγιση στα προβλήματα της σύγχρονη κοινωνίας, στη Χωματερή χρησιμοποιεί αλληγορίες, συμβολισμούς, χιούμορ και ειρωνεία για να πεί περίπου τα ίδια πράγματα. Όχι οτι η Χωματερή δεν περιέχει οργή, βία και συγκρουσιακά μηνύματα όπως όλες οι δουλειές του Λέανδρου, απλώς τα επικοινωνεί με ένα πιο συγκαλυμμένο και "εύπεπτο" τρόπο. Και αυτός ο τρόπος καθιστά τα μηνύματα πιο προσβάσιμα στο μέσο αναγνώστη, και άρα πιο εύκολα αυτός να τα αφομοιώσει.
Γιατί όπως έχει πεί και ένας μεγάλος χιουμορίστας (δε θυμάμαι ποιός ακριβώς - update: με πληροφόρησαν, ο Oscar Wilde ήταν), "Αν θέλεις να πείς την αλήθεια στον κόσμο, πρέπει να τους κάνεις και να γελάσουν. Αλλιώς θα σε σκοτώσουν". Και η Χωματερή περιέχει πολλή αλήθεια, και για τους εαυτούς μας και για τον κόσμο, έτσι όπως τον έχουμε καταντήσει. Και την αλήθεια είνα πάντα δύσκολο να την κοιτάς κατάματα.
Για τελείωμα άφησα τα 2 αγαπημένα μου.
Πω... Πολλές αναμνήσεις μου ξύπνησες, Πίθηκε. Πραγματικά πολύ ιδιαίτερο και εξαιρετικά έξυπνο κόμικ η Χωματερή - από εκείνα που ξεχώριζαν στο "9", τον καιρό εκείνο. Ίσως και από τα κορυφαίες ελληνικές σειρές κόμικς. Η σάτιρα του ήταν πάρα πολύ εύστοχη και τα σχέδια (ιδιαίτερα οι εκφράσεις των χαρακτήρων) αποτυπώνονταν στο νου. Μπράβο στον Λέανδρο που μας παρέδωσε αυτή την εξαιρετική σειρά και μπράβο και σε σένα για την παρουσίαση.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσο αφορά το (βαθιά αληθινό ομολογουμένως...) ρητό περί "αλήθειας που λέγεται κάνοντας τον κόσμο να γελά".... είναι του Oscar Wilde.
Καλημέρα φίλε κούνελε ! Κι εμένα στο "9" η Χωματερή ήταν απ'τα αγαπημένα μου comics, πάντα τη διάβαζα πρώτη. Ε, δεν έχουμε και πολλές τέτοιες ελληνικές δουλειές, με κοινωνικο-πολιτική σάτιρα. Πάλι καλά που έχουμε πολλούς και καλούς πολιτικούς γελοιογράφους.
ΔιαγραφήΕυχαριστώ πολύ και για την πληροφορία για τον Oscar Wilde, θα κάνω τη σχετική διόρθωση στην ανάρτηση.
το αγαπω!!! γελαγα παρα πολυ με τα ηλιθια μυρμηγκια. νομιζω οι ομοιοτιτες με τη κανονικη ζωη μας ειναι παρα πολλες
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλημέρα Alice ! Αυτή ακριβώς που λες είναι η μεγάλη δύναμη της Χωματερής, οτι σατιρίζει ανελέητα την καθημερινή ζωή, που έχει γίνει καταπιεστική, μίζερη και απάνθρωπη. Και ειδικά τα μυρμήγκια συμβολίζουν τους κατοίκους των μεγάλων πόλεων, εκεί που η αλλοτρίωση έχει φτάσει στο απροχώρητο. Βρε, καλά τους (μας) τα λένε οι κατσαρίδες !
Διαγραφή