Εικονογραφήσεις 100 χρόνων από τον ιταλό μάγο της 9ης τέχνης
ή ... ο ιταλός Winsor McCay (Little Nemo)
Ο Antonio Rubino (1880-1964) ήταν ο σημαντικότερος εικονογράφος και δημιουργός comics της Ιταλίας των αρχών του 20ου αιώνα, και στην ουσία ο άνθρωπος που σύστησε στο ευρύ κοινό της χώρας τη νεοσύστατη τότε 9η τέχνη. Στην πολύ πλούσια και δημιουργική καριέρα του, ο Rubino φιλοτέχνησε αμέτρητες εικονογραφήσεις για παιδικά βιβλία, εξώφυλλα δίσκων και κινηματογραφικές ταινίες, δημιούργησε επίσης αμέτρητα comic strips για περιοδικά και εφημερίδες, έγραψε βιβλία, ποιήματα, τραγούδια και θεατρικά έργα, σκηνοθέτησε ταινίες animation και διετέλεσε αρχισυντάκτης και καλλιτεχνικός διευθυντής διάφορων εντύπων, όπως το επιδραστικότατο περιοδικό Corriere dei Piccoli αλλά και τα Topolino και Paperino της Disney.
Με ένα εξαιρετικό, "παραμυθένιο" καλλιτεχνικό στυλ που θυμίζει έντονα Art Nouveau και συνοδεύει τέλεια την αγαπημένη του ενασχόληση - την εικονογράφηση παιδικών βιβλίων - ο Rubino καταπιάστηκε με ο,τιδήποτε του κινούσε την περιέργεια και τη φαντασία, αφήνοντας παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές έναν εντυπωσιακό όγκο δουλειάς, απλωμένο σε αρκετά καλλιτεχνικά πεδία. Σε αυτή την ανάρτηση θα ασχοληθούμε μόνο με την εικονογραφική ικανότητα του μεγάλου ιταλού καλλιτέχνη, αφήνοντας τα υπέροχα comic strips του για κάποιο μελλοντικό αφιέρωμα.
Γεννημένος το 1880 στο San Remo της Ιταλίας ως Antonio Augusto Rubino, ο νεαρός φέρελπις σπούδασε νομική, πρίν αποφασίσει (ευτυχώς για εμάς) οτι περισσότερο τον ενδιαφέρουν τα πινέλα παρά τα δικαστήρια. Αυτοδίδακτος στη ζωγραφική αλλά πολύ αφοσιωμένος, ο Rubino έκανε τα πρώτα του καλλιτεχνικά βήματα το 1902, όταν συνεισέφερε μία σειρά ονειρικών εικόνων στη γνωστή μιλανέζικη εφημερίδα Corriere della Sera, και έπειτα το 1905, όταν και εικονογράφησε το βιβλίο του Alberto Colantuoni L'Albatros. Στη συνέχεια φιλοτέχνησε διάφορες διαφημιστικές αφίσες και συνεργάστηκε με παιδικά περιοδικά όπως τα Il Secolo XIX, Risorgimento Grafico και Il Giornalino della Domenica. Το "πραγματικό" επαγγελματικό του ντεμπούτο όμως ήρθε το 1908, όταν ξεκίνησε τη συνεργασία του με το θρυλικό περιοδικό Corriere dei Piccoli (Η εφημερίδα των μικρών), μία σχέση που θα συνεχιζόταν με πολύ γόνιμα αποτελέσματα μέχρι το 1927.
Ανάμεσα στα αμέτρητα comic strips που δημιούργησε ο Rubino για το περιοδικό, ξεχωρίζουν τα "Pierino" (1909), "Pino e Pina" (1910 και 1926-1927), "Quadratino e Nonna Geometria" (1910-1911), "Lalla e Lola" (1912), "Italino e Kartoffel Otto" (1915), "Caro and Cora" (1919-1920), "Pierino e odiato Burratino" (1921), "Pipotto e il Caprone Barbacucco" (1924) και "Lionello e Nerone". Πλέον οι επιρροές του από την τέχνη της Art Nouveau, και κυρίως από τον εξαιρετικό Alphonse Mucha, αλλά και τις πιο "αφαιρετικές" τέχνες (π.χ κυβισμό, φουτουρισμό) έχουν αφομοιωθεί στη δουλειά του, συντελώντας σε ένα υπέροχο, σουρρεαλιστικό, ονειρικό καλλιτεχνικό ύφος.
Συγχρόνως με τη δουλειά του για το Corriere dei Piccoli, ο Rubino εικονογραφούσε παιδικά βιβλία όπως η Viperetta (1919), αλλά και συνεργαζόταν κατά τη διάρκεια του 1ου παγκοσμίου πολέμου με την προπαγανδιστική εφημερίδα Terza Armata (Τρίτη Στρατιά) του Mussolini (όλα τα λέμε, δεν κρύβουμε τίποτα στο 2D-D). Μετά τον πόλεμο, συνεργάστηκε με το περιοδικό φασιστικής προπαγάνδας Il Balilla, όμως η εκδοχή των Μύθων του Αισώπου που φιλοτέχνησε το 1927 λογοκρίθηκε ως πολύ ανατρεπτική, κάτι που τον οδήγησε να καταλάβει τη λανθασμένη ιδεολογία του κινήματος και να απομακρυνθεί (εε, καιρός ήτανε).
Στα μέσα της δεκαετίας του '30, ο ήδη διάσημος καλλιτέχνης ανέλαβε την αρχισυνταξία διαφόρων εντύπων των εκδόσεων Mondadori, όπως τα εξαιρετικά δημοφιλή περιοδικά της Disney Topolino και Paperino. Εκεί ήταν που χρησιμοποίησε για πρώτη φορά word balloons (τα μπαλονάκια των διαλόγων) στη δουλειά του, μία τεχνική που αντιπαθούσε έντονα στο παρελθόν, προτιμώντας να τοποθετεί το κείμενο κάτω από τις εικόνες, κατά την παράδοση των πρώιμων comics του 19ου και του 20ου αιώνα. Μάλιστα, σε ένα εισαγωγικό σημείωμα του Paperino το 1938 χαρακτηρίζει τα... νέα αυτά comics με διαλόγους ως fumetti (μικροί καπνοί), ένας ορισμός που χρησιμοποιείται μέχρι τις μέρες μας για το σύνολο των ιταλικών comics.
Το 1940 ο Rubino έφυγε από την Mondadori και δούλεψε στο πεδίο του animation. Η πρώτη του ταινία, Paese dei Ranocchi (Η γη των βατράχων) κέρδισε το βραβείο καλύτερης animated ταινίας στο φεστιβάλ Βενετίας το 1942. H τρίτη και τελευταία του ταινία στο είδος, I sette colori (Τα επτά χρώματα), που προβλήθηκε το 1953, θεωρείται ως μία από τις πιο πρωτοποριακές και ποιοτικές στην ιστορία του ιταλικού animation. Το 1955 θα επιστρέψει εκεί που ξεκίνησε την καριέρα του, δηλαδή στο περιοδικό Corriere dei Piccoli, όπου και θα δημοσιευθούν τα τελευταία έργα του. Το 1959, ο 79χρονος (!) ήδη καλλιτέχνης αποσύρθηκε στη γενέτειρά του, San Remo, όπου και πέθανε 5 χρόνια αργότερα, το 1964.
Ο ίδιος ο Antonio Rubino θεωρούσε πάντα τον εαυτό του ως ζωγράφο ή ως ποιητή, έχοντας μάλιστα κερδίσει και στο φεστιβάλ της πατρίδας του, San Remo, με ένα τραγούδι που είχε συνθέσει, όμως για την ιστορία της 9ης τέχνης θα μνημονεύεται πάντα ως ο πατέρας αλλά και νονός των ιταλικών comics, έχοντας εισάγει τον όρο με τον οποίο θα ονομάζονταν μέχρι σήμερα - fumetti. Κι όμως, κλασικά αλλά και εξοργιστικά, το έργο του σπουδαίου αυτού πρωτοπόρου των ευρωπαϊκών comics είναι ελάχιστα γνωστό εκτός της πατρίδας του. Ο μεγάλος ιταλός συγγραφέας Italo Calvino αλλά και ο συμπατριώτης του, τεράστιος σκηνοθέτης Federico Fellini μιλούσαν πολύ συχνά για το θαυμασμό που έτρεφαν προς το πρόσωπό του, όμως ο υπόλοιπος πλανήτης μόλις τα τελευταία χρόνια αρχίζει να γνωρίζει έναν από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες της νεαρής ιστορίας της 9ης τέχνης.
Για τελείωμα άφησα 2 από τα υπέροχα comic strips του Antonio Rubino για το θρυλικό Corriere dei Piccoli, όπου παρατηρούμε επιρροές από το μαγευτικό Little Nemo in Slumberland του Winsor McCay (λογικό), το οποίο δημοσιευόταν την ίδια εποχή στην Αμερική. Τα 2 strips έχουν ημερομηνία... 1909 !
ή ... ο ιταλός Winsor McCay (Little Nemo)
Ο Antonio Rubino (1880-1964) ήταν ο σημαντικότερος εικονογράφος και δημιουργός comics της Ιταλίας των αρχών του 20ου αιώνα, και στην ουσία ο άνθρωπος που σύστησε στο ευρύ κοινό της χώρας τη νεοσύστατη τότε 9η τέχνη. Στην πολύ πλούσια και δημιουργική καριέρα του, ο Rubino φιλοτέχνησε αμέτρητες εικονογραφήσεις για παιδικά βιβλία, εξώφυλλα δίσκων και κινηματογραφικές ταινίες, δημιούργησε επίσης αμέτρητα comic strips για περιοδικά και εφημερίδες, έγραψε βιβλία, ποιήματα, τραγούδια και θεατρικά έργα, σκηνοθέτησε ταινίες animation και διετέλεσε αρχισυντάκτης και καλλιτεχνικός διευθυντής διάφορων εντύπων, όπως το επιδραστικότατο περιοδικό Corriere dei Piccoli αλλά και τα Topolino και Paperino της Disney.
Με ένα εξαιρετικό, "παραμυθένιο" καλλιτεχνικό στυλ που θυμίζει έντονα Art Nouveau και συνοδεύει τέλεια την αγαπημένη του ενασχόληση - την εικονογράφηση παιδικών βιβλίων - ο Rubino καταπιάστηκε με ο,τιδήποτε του κινούσε την περιέργεια και τη φαντασία, αφήνοντας παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές έναν εντυπωσιακό όγκο δουλειάς, απλωμένο σε αρκετά καλλιτεχνικά πεδία. Σε αυτή την ανάρτηση θα ασχοληθούμε μόνο με την εικονογραφική ικανότητα του μεγάλου ιταλού καλλιτέχνη, αφήνοντας τα υπέροχα comic strips του για κάποιο μελλοντικό αφιέρωμα.
Γεννημένος το 1880 στο San Remo της Ιταλίας ως Antonio Augusto Rubino, ο νεαρός φέρελπις σπούδασε νομική, πρίν αποφασίσει (ευτυχώς για εμάς) οτι περισσότερο τον ενδιαφέρουν τα πινέλα παρά τα δικαστήρια. Αυτοδίδακτος στη ζωγραφική αλλά πολύ αφοσιωμένος, ο Rubino έκανε τα πρώτα του καλλιτεχνικά βήματα το 1902, όταν συνεισέφερε μία σειρά ονειρικών εικόνων στη γνωστή μιλανέζικη εφημερίδα Corriere della Sera, και έπειτα το 1905, όταν και εικονογράφησε το βιβλίο του Alberto Colantuoni L'Albatros. Στη συνέχεια φιλοτέχνησε διάφορες διαφημιστικές αφίσες και συνεργάστηκε με παιδικά περιοδικά όπως τα Il Secolo XIX, Risorgimento Grafico και Il Giornalino della Domenica. Το "πραγματικό" επαγγελματικό του ντεμπούτο όμως ήρθε το 1908, όταν ξεκίνησε τη συνεργασία του με το θρυλικό περιοδικό Corriere dei Piccoli (Η εφημερίδα των μικρών), μία σχέση που θα συνεχιζόταν με πολύ γόνιμα αποτελέσματα μέχρι το 1927.
Ανάμεσα στα αμέτρητα comic strips που δημιούργησε ο Rubino για το περιοδικό, ξεχωρίζουν τα "Pierino" (1909), "Pino e Pina" (1910 και 1926-1927), "Quadratino e Nonna Geometria" (1910-1911), "Lalla e Lola" (1912), "Italino e Kartoffel Otto" (1915), "Caro and Cora" (1919-1920), "Pierino e odiato Burratino" (1921), "Pipotto e il Caprone Barbacucco" (1924) και "Lionello e Nerone". Πλέον οι επιρροές του από την τέχνη της Art Nouveau, και κυρίως από τον εξαιρετικό Alphonse Mucha, αλλά και τις πιο "αφαιρετικές" τέχνες (π.χ κυβισμό, φουτουρισμό) έχουν αφομοιωθεί στη δουλειά του, συντελώντας σε ένα υπέροχο, σουρρεαλιστικό, ονειρικό καλλιτεχνικό ύφος.
Συγχρόνως με τη δουλειά του για το Corriere dei Piccoli, ο Rubino εικονογραφούσε παιδικά βιβλία όπως η Viperetta (1919), αλλά και συνεργαζόταν κατά τη διάρκεια του 1ου παγκοσμίου πολέμου με την προπαγανδιστική εφημερίδα Terza Armata (Τρίτη Στρατιά) του Mussolini (όλα τα λέμε, δεν κρύβουμε τίποτα στο 2D-D). Μετά τον πόλεμο, συνεργάστηκε με το περιοδικό φασιστικής προπαγάνδας Il Balilla, όμως η εκδοχή των Μύθων του Αισώπου που φιλοτέχνησε το 1927 λογοκρίθηκε ως πολύ ανατρεπτική, κάτι που τον οδήγησε να καταλάβει τη λανθασμένη ιδεολογία του κινήματος και να απομακρυνθεί (εε, καιρός ήτανε).
Στα μέσα της δεκαετίας του '30, ο ήδη διάσημος καλλιτέχνης ανέλαβε την αρχισυνταξία διαφόρων εντύπων των εκδόσεων Mondadori, όπως τα εξαιρετικά δημοφιλή περιοδικά της Disney Topolino και Paperino. Εκεί ήταν που χρησιμοποίησε για πρώτη φορά word balloons (τα μπαλονάκια των διαλόγων) στη δουλειά του, μία τεχνική που αντιπαθούσε έντονα στο παρελθόν, προτιμώντας να τοποθετεί το κείμενο κάτω από τις εικόνες, κατά την παράδοση των πρώιμων comics του 19ου και του 20ου αιώνα. Μάλιστα, σε ένα εισαγωγικό σημείωμα του Paperino το 1938 χαρακτηρίζει τα... νέα αυτά comics με διαλόγους ως fumetti (μικροί καπνοί), ένας ορισμός που χρησιμοποιείται μέχρι τις μέρες μας για το σύνολο των ιταλικών comics.
Το 1940 ο Rubino έφυγε από την Mondadori και δούλεψε στο πεδίο του animation. Η πρώτη του ταινία, Paese dei Ranocchi (Η γη των βατράχων) κέρδισε το βραβείο καλύτερης animated ταινίας στο φεστιβάλ Βενετίας το 1942. H τρίτη και τελευταία του ταινία στο είδος, I sette colori (Τα επτά χρώματα), που προβλήθηκε το 1953, θεωρείται ως μία από τις πιο πρωτοποριακές και ποιοτικές στην ιστορία του ιταλικού animation. Το 1955 θα επιστρέψει εκεί που ξεκίνησε την καριέρα του, δηλαδή στο περιοδικό Corriere dei Piccoli, όπου και θα δημοσιευθούν τα τελευταία έργα του. Το 1959, ο 79χρονος (!) ήδη καλλιτέχνης αποσύρθηκε στη γενέτειρά του, San Remo, όπου και πέθανε 5 χρόνια αργότερα, το 1964.
Ο ίδιος ο Antonio Rubino θεωρούσε πάντα τον εαυτό του ως ζωγράφο ή ως ποιητή, έχοντας μάλιστα κερδίσει και στο φεστιβάλ της πατρίδας του, San Remo, με ένα τραγούδι που είχε συνθέσει, όμως για την ιστορία της 9ης τέχνης θα μνημονεύεται πάντα ως ο πατέρας αλλά και νονός των ιταλικών comics, έχοντας εισάγει τον όρο με τον οποίο θα ονομάζονταν μέχρι σήμερα - fumetti. Κι όμως, κλασικά αλλά και εξοργιστικά, το έργο του σπουδαίου αυτού πρωτοπόρου των ευρωπαϊκών comics είναι ελάχιστα γνωστό εκτός της πατρίδας του. Ο μεγάλος ιταλός συγγραφέας Italo Calvino αλλά και ο συμπατριώτης του, τεράστιος σκηνοθέτης Federico Fellini μιλούσαν πολύ συχνά για το θαυμασμό που έτρεφαν προς το πρόσωπό του, όμως ο υπόλοιπος πλανήτης μόλις τα τελευταία χρόνια αρχίζει να γνωρίζει έναν από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες της νεαρής ιστορίας της 9ης τέχνης.
Για τελείωμα άφησα 2 από τα υπέροχα comic strips του Antonio Rubino για το θρυλικό Corriere dei Piccoli, όπου παρατηρούμε επιρροές από το μαγευτικό Little Nemo in Slumberland του Winsor McCay (λογικό), το οποίο δημοσιευόταν την ίδια εποχή στην Αμερική. Τα 2 strips έχουν ημερομηνία... 1909 !
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου