Foligatto

Ένα υπέροχα γκροτέσκο θέατρο του παραλόγου

Το Foligatto είναι η πρώτη δουλειά του εξαιρετικά ταλαντούχου γάλλου κομίστα Nicolas de Crécy, ο οποίος έχει εξελιχθεί σε έναν από τους αγαπημένους μου ευρωπαίους δημιουργούς (ξέρω, θα συγκινηθεί πολύ αν το μάθει). Και τονίζω οτι αυτό είναι ουσιαστικά το ντεμπούτο του στο comics στερέωμα (είχε προηγηθεί το Bug-Jargal δύο χρόνια νωρίτερα, αλλά δεν πιάνεται), επειδή το επίπεδο της καλλιτεχνικής του δουλειάς σε αυτό το υπέροχο graphic novel είναι τόσο υψηλό που άλλοι εικονογράφοι θα εύχονταν απλά να το πλησιάσουν κάποια στιγμή, στο απόγειο της καριέρας τους (αλλά δεν....).

Σε σενάριο του ελληνο-αιθιοπικής καταγωγής Alexios Tjoyas, ο οποίος δεν έχει κάνει κάτι άλλο αξιόλογο στο χώρο των comics, το Foligatto εκδόθηκε το 1991 στη Γαλλία, και αποθεώθηκε αμέσως από κοινό και κριτικούς. Ο τίτλος κατά τη γνώμη μου είναι μία μίξη γαλλικών και ιταλικών, και σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει "τρελός γάτος". Επίσης, είναι το όνομα του πρωταγωνιστή της ιστορίας.

"Υπάρχει κάτι σάπιο στο βασίλειο του Eccenihilo" (για να παραφράσουμε λίγο και τον Shakespeare). Η πόλη του Eccenihilo λοιπόν υποφέρει από μία βαθιά κοινωνική και ηθική κρίση. Οι κάτοικοί της, που δεν ονομάζονται τυχαία Eccenihilists (Αυτο-μηδενιστές, σε ελεύθερη μετάφραση), έχουν υποκύψει στα κατώτερα ένστικτά τους, με αποτέλεσμα μία έξαρση βίας και αίματος που έχει ρίξει μια βαριά, σκοτεινή σκιά πάνω από τα σοκάκια της. Οι υπεύθυνοι του νόμου και της τάξης της πόλης, σε μία απεγνωσμένη προσπάθεια να βάλουν τέλος στο λουτρό αίματος, αποφασίζουν να διοργανώσουν ένα πενθήμερο φεστιβάλ, ελπίζοντας έτσι να εκτονωθεί η συσσωρευμένη ένταση των κατοίκων. Τιμώμενο πρόσωπο και ατραξιόν του φεστιβάλ αποφασίζεται να είναι η πιο λαμπρή προσωπικότητα που γέννησε ποτέ η πόλη, ο παγοσμίου φήμης τενόρος της όπερας Foligatto.

Ο διάσημος καστράτο λοιπόν, έχοντας φύγει από το Eccenihilo σε νεαρή ηλικία για να κυνηγήσει την καριέρα του, επιστρέφει στη γενέτειρά του μετά απο τρείς δεκαετίες. Η κατά τα άλλα μεγαλειώδης όμως υποδοχή του εκλεκτού προσκεκλημένου του φεστιβάλ θα πυροδοτήσει μία αναπάντεχη όσο και σουρρεαλιστική σειρά γεγονότων που θα παρασύρει όλη την πόλη σε ένα ντελιριακό, ξέφρενο γαϊτανάκι, για να καταλήξει σε ένα φινάλε αντάξιο αρχαίας τραγωδίας.

Το σενάριο του Tjoyas είναι βαθιά επηρρεασμένο από το πνεύμα του σουρρεαλισμού και το θέατρο του παραλόγου, με τον αναγνώστη να παρακολουθεί τις συνεχείς, παράδοξες εξελίξεις μην έχοντας την παραμικρή ιδέα τί θα συμβεί όχι μόνο στην επόμενη σελίδα, αλλά στο επόμενο καρέ. Η τρέλα ολοένα και κλιμακώνεται, με την ηθελημένη α-συνέχεια και α-νοησία της ιστορίας να γίνεται όλο και πιο εθιστική. Έχοντας τελειώσει το βιβλίο των μόλις 60 σελίδων, η επίγευση που μένει είναι μία άκρως παράξενη και γοητευτική αίσθηση, αντίστοιχη με αυτή που ακολουθεί μία ταινία του David Lynch ή του Alejandro Jodorowsky.

Και φυσικά, όπως αναφέρω και παραπάνω, η εικονογράφηση του Nicolas de Crécy είναι απλά ε-ξαι-ρε-τι-κή ! Με επιρροές από την ιταλική comedia del arte, αλλά και κορυφαίους ευρωπαίους κομίστες όπως οι Moebius, Enki Bilal και Lorenzo Mattotti, το εικονογραφικό αποτέλεσμα του Foligatto είναι ένα πολύχρωμο, γκροτέσκο και γοητευτικό μέσα στην αποσύνθεσή του όργιο, με χαρακτήρες που μοιάζουν σαν να έχουν ξεφύγει από audition για άσχημους αρλεκίνους. Τα μουντά καφετιά και "άρρωστα" γκρίζα των πρώτων σελίδων του βιβλίου αποπνέουν όλη τη σαπίλα της παρηκμασμένης και διεφθαρμένης πόλης, τα σκούρα κόκκινα τονίζουν την ένταση, τη βία και και το αίμα, και τα έντονα πράσινα αναδεικνύουν την αρρώστια των τελευταίων ημερών του φεστιβάλ. Ο de Crécy έχει μία εκπληκτική ικανότητα με το χρώμα, αφήνοντάς το να "μιλήσει" και να δώσει ξεχωριστή ατμόσφαιρα σε κάθε στροφή του σεναρίου, με την επίσης εξαιρετική ικανότητά του στο σχεδιασμό χαρακτήρων να συμπληρώνει το καλλιτεχνικό του πανδαιμόνιο.

Έχοντας δεί φυσικά δείγματα του τεράστιου ταλέντου του de Crécy στο υπέροχο graphic novel Prosopopus, όσο και στη συμμετοχή του στα comics του μουσείου του Λούβρου, δε θα έπρεπε να προκαλεί έκπληξη το επίπεδο της δουλειάς του στο Foligatto, αλλά και πάλι, διάολε, προκαλεί !

Τί να πω τώρα για επίλογο ! Πολύ απλά, ένα μέχρι πρότινος δυσεύρετο διαμάντι των ευρωπαϊκών comics επιτέλους έγινε προσιτό στο ευρύ κοινό μέσω της έκδοσης του 2014 της Humanoids Publishing.  Συνολική εκτίμηση : Αριστούργημα !