Building Stories

Ένα comic-πολυκατοικία, ένας καλλιτέχνης χωρίς "ταβάνι"

Ο Chris Ware είναι ένας αμερικανός κομίστας, εξαιρετικά ταλαντούχος, εξαιρετικά δημιουργικός και εξαιρετικά καινοτόμος. Είναι απλά εξαιρετικός σε ό,τι κι αν κάνει. Μέσα από το έργο ζωής του, τη μνημειώδη σειρά The Acme Novelty Library, που ξεκίνησε το 1993, με τoν πιο πρόσφατο, 20ο τόμο να εκδίδεται το 2010 με τίτλο Lint, ο Ware έχει ξεδιπλώσει μπροστά στα έκπληκτα μάτια μας το πανέμορφο, ιδιοφυές, βαθύ και πρωτοποριακό καλλιτεχνικό του όραμα, μοναδικό σε σύλληψη και εκτέλεση στο σύμπαν των 2 διαστάσεων (στο 2-Dimensional Domain δηλαδή).

Την τεράστια αξία, ιδιαιτερότητα και καινοτομία του πολύ μεγάλου αυτού καλλιτέχνη ήρθε να επιβεβαιώσει για ακόμη μία φορά η τελευταία, μεγαλόπνοη και πολυβραβευμένη δουλειά του με τίτλο Building Stories (Pantheon Books - 2012). Ένα project που χρειάστηκε περισσότερα από 10 χρόνια για να ολοκληρωθεί, μία δουλειά που δεν επιδέχεται κατηγοριοποίησης, ένα έργο που προχωράει την τέχνη των comics παραπέρα.

Ας αναλύσουμε : To πρώτο πράγμα που εντυπωσιάζει στο Building Stories είναι το φορμά του. Όπως παρατηρείτε στην πάνω δεξιά εικόνα, εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με ένα απλό βιβλίο, αλλά με ένα ολόκληρο κουτί γεμάτο βιβλία και εκπλήξεις !!! Με διαστάσεις 30cm x 42cm x 4.5cm και βάρος 3 κιλά, το δημιούργημα του Ware μοιάζει περισσότερο με επιτραπέζιο παιχνίδι παρά με graphic novel. Θυμάμαι ακόμα την παιδιάστικη περιέργεια και ανυπομονησία που με είχε πιάσει όταν το είχα αγοράσει (τιμή κάτω των 30 ευρώ παρακαλώ !) μέχρι να γυρίσω σπίτι μου και να το ανοίξω - είχα δεί μόνο το εξώφυλλο, δεν είχα διαβάσει περί τίνος πρόκειται. Ακριβώς σα μικρό παιδί που περιμένει να ξετυλίξει το χριστουγεννιάτικο δώρο του.

Και όταν ανοίξουμε το κουτί ? Πολύ απλά, η αναμονή ανταμοίβεται, και οι υψηλές προσδοκίες επαληθεύονται ... (περισσότερα παρακάτω)

Μέσα στο τεράστιο κουτί λοιπόν βρίσκονται ούτε λίγο ούτε πολύ 14 εκδόσεις - σκληρόδετα βιβλία, φυλλάδια και εφημερίδες σε διάφορες διαστάσεις, μεγέθη και φορμά, ακόμη και ένα χοντρό χαρτονένιο εικονογραφημένο ταμπλό, σαν αυτά που παίζουμε πάνω τα επιτραπέζια ! Υψηλής ποιότητας τυπογραφική και εκδοτική δουλειά επιμελημένη από τον ίδιο τον καλλιτέχνη, εκπληκτικό design, μεγάλα μεγέθη (π.χ το μωρό με τα ροζ πιο πάνω είναι σε φυσικές διαστάσεις !), και όλα φυσικά στο γνωστό, υπέροχο, πολύπλοκο και "συμπυκνωμένο" γραφιστικό εικονογραφικό στύλ του μεγάλου Chris Ware.

14 βιβλιαράκια, 14 ιστορίες (όχι όλες καινούριες) που διαβάζονται χωρίς κάποια συγκεκριμένη σειρά και που αφορούν τους κατοίκους μίας τριώροφης πολυκατοικίας στο Chicago, με κεντρική φιγούρα μία γυναίκα 30κάτι ετών που έχει χάσει το αριστερό της πόδι, μεγαλώνει μόνη της ένα παιδί και αναζητά έναν άνθρωπο για να περάσει μαζί του την υπόλοιπη ζωή της - αλλά μάταια. Υπάρχει επίσης ένα δυσλειτουργικό ζευγάρι που έχει φτάσει σε ένα βαθύ αδιέξοδο στη σχέση του, η ηλικιωμένη σπιτονοικοκυρά που ζεί μόνη της εδώ και αρκετές δεκαετίες, και ο Branford, η καλύτερη μέλισσα του κόσμου (!), του οποίου οι ιστορίες αν νομίζετε οτι είναι χαριτωμένες σαν το εικονογραφικό στύλ με το οποίο είναι σχεδιασμένες ... ΖΟΝΚ ! Εν ολίγοις τα γνωστά, ευχάριστα και αισιόδοξα θέματα με τα οποία ασχολείται πάντα ο Ware και που κάνουν την καρδιά σου να θέλει να βρεί μια ανήλιαγη τρύπα, να κουλουριαστεί και να μείνει εκεί μέσα για πάντα.

Το storytelling του Ware είναι όπως πάντα σε υψηλότατα επίπεδα, με επεισόδια από πολλές φάσεις της ζωής όλων των πρωταγωνιστών του να διαδέχονται το ένα το άλλο, πάντα με ένα φυσικό και αβίαστο τρόπο, και πάντα με συγκεκριμένο σκοπό και νόημα. Οι συνθέσεις των σελίδων του, με τις έντονες επιρροές απο τη γραφιστική, και ιδιαίτερα σε αυτή τη δουλειά και από την αρχιτεκτονική, είναι - πάλι όπως πάντα - εντυπωσιακές, προσφέροντας ένα εικαστικό αποτέλεσμα που παρόμοιό του δεν έχω ξαναδεί ποτέ σε comics (μόνο στα δικά του). Και φυσικά, η ανάλυση της ψυχοσύνθεσης των χαρακτήρων του είναι σεμιναριακού επιπέδου, αποτελώντας καθ'όλη τη διάρκεια της σπουδαίας καριέρας του το μεγαλύτερο από τα πολλά μεγάλα χαρίσματά του. Είναι γνωστό οτι στα βιβλία του, μπορούν να περάσουν 200 σελίδες χωρίς στην ουσία να γίνεται κάποιο "γεγονός", αλλά όταν τελειώσεις την ανάγνωση τον πρωταγωνιστή νιώθεις οτι τον ξέρεις όπως ξέρεις ένα φίλο σου, οτι ζεί 2 στενά πιο κάτω από σένα. Άσχετο το οτι οι πρωταγωνιστές του είναι πάντα μίζεροι, αγέλαστοι και άτολμοι μέχρι αηδίας κακομοίρηδες που δεν θα ήθελες να κάνεις παρέα.

Συνολικά, το Building Stories είναι το καλύτερο παράδειγμα της ανωτερότητας μίας τυπωμένης, χειροπιαστής, χάρτινης δουλειάς απέναντι στο σκαναρισμένο comic που βλέπεις στον υπολογιστή σου. Είναι μία εντυπωσιακή παρουσία στη βιβλιοθήκη σου (αν χωράει - εγώ αναπροσάρμοσα τα ράφια για να μπεί) και το σημαντικότερο, είναι ένα εξαιρετικό, ευφυέστατο, "σκεπτόμενο" comic. Ακόμη και ο τίτλος του έργου είναι πανέξυπνος - ένα όμορφο λογοπαίγνιο που μπορεί να διαβαστεί είτε ως "ιστορίες κτηρίων" είτε ως "κτίζοντας ιστορίες" - διαλέγετε και παίρνετε.