Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2013

Pinocchio

Μία σκοτεινή, σουρρεαλιστική μεταφορά του γνωστού παραμυθιού

Πρωτοδημοσιευθείσα εν μέρει στο περιοδικό Ferraille Illustré (2003-2005), αυτή η μεταφορά του Pinocchio σε graphic novel διηγείται την ιστορία της διάσημης μαριονέτας, σε ένα πολύ πιο σκοτεινό και "ενήλικο" στύλ. Ο σκελετός είναι ίδιος με εκείνον του δημοφιλούς παραμυθιού του Carlo Collodi, όμως το ύφος έχει εκσυγχρονιστεί και μεταποιηθεί εκτενώς από τον Winshluss (ψευδώνυμο του Vincent Paronnaud), τον εκκεντρικό γάλλο κομίστα και σκηνοθέτη.

Τίποτα σε αυτό το υπέροχα μακάβριο βιβλίο δεν έχει σχέση με την εκδοχή της ταινίας του Walt Disney. Η ξύλινη μαριονέτα γίνεται εδώ ένα ρομπότ σχεδιασμένο για να σκοτώνει, ο αγαθός μαραγκός Geppetto ένας άπληστος εφευρέτης, ο γρύλος Jiminy Cricket μεταμορφώνεται σε κατσαρίδα, και γενικά οι περιπέτειες που ζεί ο Pinocchio δεν είναι ούτε παιδικές, ούτε αθώες.

Το graphic novel πήρε το πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ της Angouleme το 2009, και μεταφράστηκε στα αγγλικά από την Last Gasp το 2011.

Πολλές, φαινομενικά ασύνδετες ιστορίες "τρέχουν" παράλληλα, με αλλεπάλληλες και απότομες μεταβάσεις από τη μία στην άλλη, δημιουργώντας ένα συναρπαστικό "ανάγνωσμα" - Το ανάγνωσμα είναι σε εισαγωγικά επειδή το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου είναι σιωπηλό, με εξαίρεση τις περιπέτειες του Jiminy. Έχουμε λοιπόν την κεντρική υπόθεση, με τον αδίστακτο μηχανικό Geppetto να δημιουργεί το πολεμικό ρομπότ Pinocchio με σκοπό να το πουλήσει στο στρατό, τον αποτυχημένο συγγραφέα-κατσαρίδα Jiminy που κατοικεί μέσα στο τενεκεδένιο κεφάλι του ρομπότ, τους εφτά διεστραμμένους νάνους που απαγάγουν κοπέλες για τη "διασκέδασή" τους, το τεράστιο μεταλλαγμένο ψάρι Dogzilla που καταπίνει ό,τι βρεθεί στο δρόμο του, τους δύο άστεγους αλήτες που θα κάνουν τα πάντα για λίγο φαγητό ή χρήματα, το μηχανικό μάτι από το εργοστάσιο που δούλεψε για λίγο ο Pinocchio που βρίσκει μία άδεια εσοχή για να χωθεί, τον αγέλαστο κλόουν που σχεδιάζει να ανατρέψει το μονάρχη του "Μαγεμένου Νησιού", τον σκληροτράχηλο ντετέκτιβ με το κεφάλι των αγαλμάτων του νησιού του Πάσχα (ω, ναι !) που προσπαθεί να λύσει μία σειρά φόνων ... ουφ ! Κουράστηκα.

Και το πιο φοβερό είναι ότι όλοι αυτοί οι χαρακτήρες και όλες οι ιστορίες αλληλεπιδρούν ξανά και ξανά με ευφάνταστο τρόπο, συνήθως με μία κατάληξη ανάμεσα στην ατυχία και την τραγωδία και τελικά, με ένα μαγικό τρόπο συγκλίνουν προς το τέλος του βιβλίου και "κουμπώνουν" τέλεια μεταξύ τους. Φυσικά αυτό οφείλεται και στους ευφυέστατους αφηγηματικούς "συνδετήρες" που ο δημιουργός έχει διασκορπίσει ανάμεσα στις ιστορίες για να τους χρησιμοποιήσει αργότερα, εντείνοντας έτσι τη γενικότερη αίσθηση του αναπόφευκτου της μοίρας που κυριαρχεί σε όλο το βιβλίο. Και μέσα σε όλο αυτό το χάος, ο ανέκφραστος και ασυγκίνητος από τη δυστυχία γύρω του Pinocchio (λογικό, αφού είναι ρομπότ), περιδιαβαίνει από περιπέτεια σε περιπέτεια ως απλός παρατηρητής, φεύγοντας τελικά για την επόμενη όσο σιωπηλά ήρθε.




Πριν την κυκλοφορία του αριστουργήματός του Pinocchio το 2008 ο Winshluss ήταν σχετικά άγνωστος εκτός Γαλλίας, και αναφερόταν συνήθως ως βοηθός της ιρανής Marjane Satrapi στη σκηνοθεσία της animated μεταφοράς του graphic novel της Persepolis στη μεγάλη οθόνη. Δημιουργώντας underground comics και ταινίες από το 1999, και συμμετέχοντας σε διάφορες εκθέσεις αλλά και στην καλλιτεχνική ομάδα Les Requins Marteaux (Σφυροκέφαλοι Καρχαρίες), αυτό είναι στην ουσία το επαγγελματικό ντεμπούτο του ταλαντούχου γάλλου κομίστα. Και τί ντεμπούτο !

Η υπόθεση θα μπορούσαμε να πούμε οτι είναι πιο κοντά στο ύφος του πρωτότυπου έργου του Collodi, από την άποψη οτι ο ιταλός παραμυθάς δεν τελειώνει την ιστορία του ευτυχισμένα, όπως ο Disney, αλλά με τον ήρωά του να κρεμιέται. Αυτό φυσικά παρατηρείται και σε αρκετά άλλα παραμύθια, όπως π.χ των αδερφών Grimm, τα αυθεντικά κείμενα των οποίων ήταν απείρως πιο σκοτεινά από τις σημερινές εκδοχές που όλοι γνωρίζουμε. Η εικονογράφηση είναι απλά εκπληκτική, με έναν έξοχο συνδυασμό διάφορων καλλιτεχνικών τεχνοτροπιών, από απλά σκίτσα μέχρι εντυπωσιακές ολοσέλιδες ζωγραφιές, πάντα με τη βοήθεια του Cizo στο χρώμα. Και μάλιστα ο Cizo έχει κάνει φανταστική δουλειά, με τους μουντούς τόνους που χρησιμοποιεί να θυμίζουν comics της δεκαετίας του 50. Αλλά και γενικότερα το ύφος του Winshluss θυμίζει παλιά comics, τόσο το σχεδιαστικό στύλ όσο και το αφηγηματικό, με την "παντομίμα" που χρησιμοποιεί λόγω της έλλειψης διαλόγων να συμβάλλει τα μέγιστα σε αυτό.

Έτσι λοιπόν, ο εκκεντρικός κύριος Winshluss χρησιμοποίησε ένα κλασικό παραμύθι και δημιούργησε μία εκδοχή σύγχρονη, που λοξοκοιτάζει όμως και προς το παρελθόν, γεμάτη μαγεία, σουρρεαλισμό, νοσηρό χιούμορ αλλά και γνήσιο τρόμο.






Links

Pinocchio @ Paul Gravett
Pinocchio @ the guardian
Pinocchio @ benzilla
Pinocchio @ The Comics Grid
Pinocchio @ drawn
Pinocchio @ The Neon Hive

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου