Alice in Sunderland

Απλά Μαγικό !

Το βιβλίο αυτό το φυλούσα μήνες στη βιβλιοθήκη μου, περιμένοντας να το διαβάσω σε "κατάλληλη" περίσταση. Η περίσταση δημιουργήθηκε πρόσφατα, με τα πρώτα κρύα του φθινοπώρου, καθισμένος στην πολυθρόνα μου δίπλα στη μπαλκονόπορτα που βλέπει τη συννεφιασμένη Αθήνα, με ένα ποτήρι ουίσκι στο πλάι μου. Και ειλικρινά, η αναμονή για αυτή την "καταλληλότητα" άξιζε και με το παραπάνω, μιας και το Alice in Sunderland του αγαπημένου μου Bryan Talbot ξεπέρασε κατά πολύ τις ήδη υψηλές προσδοκίες που είχα απο αυτόν τον εκπληκτικό καλλιτέχνη.

Έχοντάς το φρέσκο και ανάγλυφο στη μνήμη μου, πιστεύω οτι αποτελεί ένα πραγματικό άθλο της 9ης τέχνης, ένα πρωτοποριακό έργο που προχωράει το μέσο παραπέρα, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στους τομείς της αφήγησης, της δομής και της εικονογραφικής τέχνης των comics. Ίσως να ακούγομαι λίγο υπερβολικός, αλλά και η εντύπωση που μου άφησε η ανάγνωση αυτού του απίστευτου graphic novel είναι επίσης υπερβολικά έντονη.

Η υπόθεση

Η ζωή και το έργο του άγγλου συγγραφέα του 18ου αιώνα Lewis Carroll (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Charles Lutwidge Dodgson), και της Alice Pleasance Liddell, της παιδικής του φίλης πάνω στην οποία βάσισε την ηρωίδα του αριστουργήματός του "Alice in Wonderland" (εξ'ου και το όμορφο λογοπαίγνιο του τίτλου του βιβλίου), παρεμβάλλεται και ενσωματώνεται μέσα σε αναρίθμητες ιστορικές πληροφορίες, πρόσωπα, γεγονότα και μυστήρια της πόλης του Sunderland, της γύρω περιοχής αλλά και γενικότερα της Αγγλίας, συνθέτοντας μία εκπληκτική φαντασμαγορία εικόνων και λέξεων. Ένα εξαιρετικά υφασμένο μίγμα παρελθόντος και παρόντος, μία δοσμένη με ειλικρινή αγάπη και αξιοθαύμαστη προσοχή ιστορική έρευνα, που παρόμοιά της έχω συναντήσει μόνο στον ογκόλιθο της ιστορίας των comics που λέγεται From Hell, του τεράστιου Alan Moore. Όπως γίνεται φανερό, δεν πρόκειται για ένα έργο μυθοπλασίας, αλλά για μία "συρραφή" ιστορικών στιγμών, ανεκδότων και μύθων.

Μεταξύ (απείρων) άλλων, μαθαίνουμε για τους πρώτους αποίκους της αγγλικής γής, τις προσμίξεις απο άλλες φυλές, τους Ρωμαίους και Νορμανδούς κατακτητές, το Μεσαίωνα και τους θρύλους του για δράκους και ιππότες, την Αναγέννηση, τις απαρχές των comics απο τους πρωτοπόρους εικονογράφους του 17ου και 18ου αιώνα, τη γέννηση και τον οικογενειακό περίγυρο του Lewis Carroll και της Alice Liddell, τη μεταξύ τους σχέση και τα γεγονότα που ενέπνευσαν το συγγραφέα στη δημιουργία του περίφημου έργου του, τη μορφολογία της πόλης του Sunderland, την ιστορία και τους επιφανείς κατοίκους της, τη γιαγιά του Bryan Talbot (!)  ... ουφ ! Δε γίνεται να τα πώ όλα, απλά δε γίνεται !

Ο Talbot εξυψώνει την τεχνική του storytelling σε πρωτοφανή επίπεδα, συχνά πηδώντας αιώνες και χιλιετίες σε ένα απλό γύρισμα σελίδας, αλλάζοντας συνεχώς αφηγητές και σημεία αναφοράς, χωρίς αυτό ποτέ να αφήνει τον αναγνώστη "ξεκρέμαστο" ή μπερδεμένο. Ένα πραγματικά δύσκολο και αξιοθαύμαστο επίτευγμα. Και τί να πρωτοπούμε για το πολύχρωμο κολλάζ μελανωμένων σχεδίων, ψηφιακά επεξεργασμένων φωτογραφιών, αποκομμάτων εφημερίδων, γκραβούρων της εποχής και άλλων έργων τέχνης που έρχεται να "ντύσει" με έναν υπέροχα χαοτικό τρόπο τα λόγια των διαφόρων αφηγητών (μεταξύ των οποίων και ο ίδιος ο Talbot, όπως και το alter ego του), φανερώνοντας τις αμέτρητες ώρες αφοσιωμένης δουλειάς που απαίτησε η σύνθεσή της κάθε σελίδας, αλλά και τη βαθιά αγάπη του δημιουργού τους για την τέχνη των comics, την ιστορία και τη λογοτεχνία. Ενδεικτικά σημειώνω μία guest star εμφάνιση του φιλοσόφου και μελετητή των comics Scott McCloud, ένα tribute στον γνωστό ήρωα Tin Tin του Hergé, μία ανάλυση του πιο γνωστού πίνακα του θεωρούμενου ως παππού των comics William Hogarth, και μία "περιπλάνηση" μέσα στην περίφημη ταπετσαρία της Bayeux, το θεωρούμενο ως το πρώτο comic strip στην ιστορία (1070 μ.Χ).

Όπως πολύ εύστοχα αναφέρει το εκδοτικό σημείωμα "...θα σας αφήσει να αναρωτιέστε για την κρυμμένη μαγεία που περιμένει να την ανακαλύψετε στο μέρος όπου ζείτε." Και πράγματι, διαβάζοντας αυτό το υπέροχο βιβλίο πραγματικά αισθανόμαστε την παιδιάστικη χαρά της ανακάλυψης που (είμαι σίγουρος οτι) κυρίευε και τον ίδιο τον Bryan Talbot καθώς έψαχνε και έβρισκε κρυμμένα κομμάτια της ιστορίας του Lewis Carroll, του Sunderland, αλλά τελικά και του ίδιου του εαυτού του. Οπότε, το μόνο που απομένει είναι να ανακαλύψετε κι εσείς αυτό το διαμάντι των comics.

Links

Alice in Sunderland @ Dark Horse
Alice in Sunderland @ Bryan Talbot's official site
Alice in Sunderland @ The Guardian
Alice in Sunderland @ The Comics Bulletin
Alice in Sunderland @ The Graphic Novel Reporter
Alice in Sunderland @ The Independant
Alice in Sunderland @ boing boing
Alice in Sunderland @ wikipedia