Cinema Panopticum

Ένα πανόραμα τρόμου !

Το Cinema Panopticum είναι ένα υπέροχο graphic novel του ελβετού μαέστρου του σιωπηλού, ατμοσφαιρικού τρόμου Thomas Ott. Εκδόθηκε το 2005 από την εταιρεία Edition Moderne της Ζυρίχης, και είναι η δουλειά που έκανε ευρύτερα γνωστό (αρχικά στην Ευρώπη και έπειτα και στην Αμερική) τον εξαιρετικά ταλαντούχο δημιουργό της. Το βιβλίο συγκεντρώνει τέσσερις μικρές, σιωπηλές ιστορίες (το αγαπημένο φορμά του συγκεκριμένου καλλιτέχνη), πλαισιώνοντας και συνδέοντάς τις με πολύ έξυπνο τρόπο μέσα σε μία μεγαλύτερη.

Η πρώτη ιστορία, που αποτελεί το "πλαίσιο" για τις υπόλοιπες ονομάζεται "The Girl". Ένα νεαρό κορίτσι περιπλανιέται σε ένα υπαίθριο luna park, κοιτάζοντας με θαυμασμό τα διάφορα θεάματα. Τα 5 κέρματα όμως που έχει στην τσέπη της δεν επαρκούν για κανένα από τα παιχνίδια που θέλει να δοκιμάσει. Όταν έχει πια αρχίσει να απογοητεύεται, συναντά στο δρόμο της μία μαύρη σκηνή με μία μεγάλη, επιβλητική επιγραφή. Κάτω από ένα ζωγραφισμένο μάτι είναι γραμμένο με μεγάλα γράμματα "CINEMA PANOPTICUM".

Το κορίτσι μπαίνει διστακτικά στη σκηνή και βρίσκει 5 μεγάλα κουτιά με οθόνες και κερματοδέκτες, σαν τα παλιά arcade games. Πάνω από κάθε οθόνη είναι γραμμένος ο τίτλος της ταινίας που προβάλλει, και ευτυχώς το αντίτιμο είναι μόνο 1 κέρμα, οπότε το κορίτσι ξεκινάει να τις δεί όλες.

Στην πρώτη ιστορία, που ονομάζεται "The Hotel", ένας ανθρωπάκος μπαίνει σε ένα ξενοδοχείο το οποίο εκ πρώτης όψεως δείχνει έρημο. Το τραπέζι όμως είναι στρωμένο, και τα κλειδιά των δωματίων στις θέσεις τους, οπότε τρώει, και έπειτα πηγαίνει για ύπνο. Ξυπνάει όμως με έντονους πόνους στο στομάχι, και σιγά-σιγά ανακαλύπτει με φρίκη τους υπόλοιπους ένοικους του παράξενου αυτού ξενοδοχείου. Στη δεύτερη ιστορία, "The Champion", ένας μασκοφορεμένος πυγμάχος παίρνει μία πρόσκληση για μάχη σώμα με σώμα από... τον ίδιο το θάνατο. Ο θαρραλέος πρωταθλητής αποδέχεται την πρόκληση, αλλά θα διαπιστώσει αργοπορημένα οτι ο αντίπαλός του δεν παίζει τίμια. Στην τρίτη ιστορία με τίτλο "The Experiment", ένας ασθενής με προχωρημένη μυωπία δέχεται να δοκιμάσει κάποια πειραματικά χάπια, με την ελπίδα να θεραπευθεί. Αυτό όμως που έχει στο νού του ο γιατρός είναι εντελώς διαφορετικό. Στην τέταρτη ιστορία, "The Prophet", ένας ρακοσυλλέκτης συγκεντρώνει από τα σκουπίδια κάποια κομμάτια ενός παράξενου πάζλ. Όταν το ολοκληρώνει, σπεύδει να πληροφορήσει τους συμπολίτες του για το δυσοίωνο μήνυμα που "διάβασε". Κανείς όμως δεν τον πιστεύει.

Το κορίτσι έχει δεί τις τέσσερις πρώτες ταινίες, και βάζει το τελευταίο του κέρμα στο πέμπτο μηχάνημα. Ο τίτλος της ταινίας είναι "The Girl". Μετά από ελάχιστο χρόνο, μία έκφραση ανείπωτου τρόμου διαγράφεται στο πρόσωπό του, και φεύγει τρέχοντας από το Cinema Panopticum.

Ο Thomas Ott, κατά την προσφιλή του συνήθεια, παίζει με το μυαλό των αναγνωστών του, ακριβώς όπως παίζει με τη μοίρα των κακόμοιρων πρωταγωνιστών των ιστοριών του. Στο Cinema Panopticum λοιπόν μας βάζει πανέξυπνα στην ίδια θέση με τη μικρή ηρωίδα του - βλέπουμε, αλλά δε μπορούμε να αντιδράσουμε ή να βοηθήσουμε. Ο ευφυής καλλιτέχνης μας έχει κάνει στην ουσία συνένοχους στο γαϊτανάκι του τρόμου του. Και μάλιστα, μπορούμε μόνο να φανταζόμαστε το τί είδε στην οθόνη το κοριτσάκι, ή την τελική του μοίρα, υποθέτοντας βεβαίως τα χειρότερα. Ένα αυθεντικό ψυχολογικό παιχνίδι που αποτελεί σήμα κατατεθέν του μεγάλου ελβετού δημιουργού, στην παράδοση των ιστοριών του Tales from the Crypt ή του Twilight Zone, πηγές από τις οποίες ο ίδιος παραδέχεται οτι αντλεί έμπνευση.

Η εικονογράφηση του Ott είναι όπως πάντα εκπληκτική, με την ιδιαίτερα απαιτητική και χρονοβόρα τεχνική scratchboard που χρησιμοποιεί να προσδίδει ένα απόκοσμο και ανατριχιαστικό στοιχείο στις ήδη ανατριχιαστικές ιστορίες του. Και φυσικά, η ολική απουσία διαλόγων και κειμένου που χαρακτηρίζει το σύνολο της δουλειάς του συντελεί ακόμη περισσότερο στην αποπνικτική ατμόσφαιρα, κάνοντας την "ανάγνωση" του Cinema Panopticum μία πολύ ιδιαίτερη και έντονη εμπειρία.

Δείτε και το, επίσης εξαιρετικό The Number 73304-23-4153-6-96-8

Cinema Panopticum @ Fantagraphics
Cinema Panopticum @ Grovel
Cinema Panopticum @ metapsychology
Cinema Panopticum @ Comic Book Bin