Σάββατο 20 Ιουνίου 2015

Édika - Interférence (Αλληλεπίδραση)

Μία πανέξυπνη, πειραματική σύντομη ιστορία από τον τρομοκράτη του παράλογου χιούμορ



...

Ο Édika (με κανονικό όνομα Édouard Karali) είναι ένας γαλλο-αιγύπτιος κομίστας που έγινε γνωστός για το εξωφρενικό, εξωπραγματικό, εξωγήινο χιούμορ του, τα θεότρελα, σουρρεαλιστικά σενάρια που δεν ξέρεις ποτέ πού θα καταλήξουν, τα υπερτροφικά σε σημείο αηδίας γυναικεία στήθη, τις σπαρταριστές, ευφάνταστες και απρόσμενες ατάκες και τον ανίερο, βέβηλο και ασεβή χαρακτήρα των ιστοριών του. Μέσω του μυθικού, θεοπάλαβου γαλλικού περιοδικού Fluide Glacial που ίδρυσε το 1975 ο θρύλος των γαλλικών χιουμοριστικών comics Gotlib (Marcel Gotlieb), και στην Ελλάδα μέσω των επίσης θρυλικών βαβέλ και ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ, ο Édika μας χάρισε μερικές από τις πιο αστείες, σουρρεαλιστικές, τραγελαφικές και αξέχαστες στιγμές που έχουν αποτυπωθεί ποτέ σε σελίδες comics.

Δείτε άλλες 3 εξαιρετικές μικρές ιστορίες του Édika (στα ελληνικά)

Η 9-σέλιδη ιστορία Αλληλεπίδραση πρωτοδημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 1981 στο επιδραστικότατο όπως είπαμε Fluide Glacial #64 με τίτλο Interférence (που κανονικά στα ελληνικά μεταφράζεται ως παρέμβαση, παρεμβολή, αλλά δεν πάθαμε και τίποτα). Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε το 2007 από το ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ, στην εξαιρετική συλλογή ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ best of.

Η ιστορία είναι μία από τις "οικογενειακές" του τρομερού κομίστα, και ξεκινάει αρκετά φυσιολογικά για τα γνωστά του, ό,τι να'ναι πρότυπα. Ενώ ένας οικογενειάρχης έχει μείνει μόνος του το βράδυ στην τηλεόραση, ελπίζοντας να πετύχει ένα καλό, ερωτικό διανοουμενέ φίλμ (αυτός τα λέει), μία γυμνή εξωγήινη εμφανίζεται μέσα από μία άσπρη φούσκα στο σαλόνι του και αρχίζουν να λένε κάτι περίεργα. Όλα καλά και απολύτως φυσιολογικά ως εδώ (για Édika πάντα). Στην 4η από τις 9 σελίδες όμως, αρχίζει να του λέει κάτι πολύ, ΠΟΛΥ περίεργα, και από την 5η και μετά... γίνεται απλά πανηγύρι, μακελειό, πλημμύρα, κατακλυσμός και δεν ξέρω τί άλλο να πω, ακόμα και για τα δεδομένα του θεότρελου, απίστευτου γαλλο-αιγύπτιου καλλιτέχνη.

Για να μη spoiler-ιάσω περισσότερο, διαβάστε την ιστορία και συνεχίζουμε μετά...










Ε ? Εεεεεε ? Ποιός άλλος έμεινε μαλάκας, εκτός από εμένα ?

Στην 4η σελίδα λοιπόν, η εξωγήινη αρχίζει να του λέει οτι τους κοιτάνε κάτι άτομα από τον 3-διάστατο κόσμο (εμείς !), ενώ ο δικός τους κόσμος είναι 2-διάστατος (2-Dimensional Domain). Ο τύπος φυσικά δεν καταλαβαίνει τί του τσαμπουνάει η τύπισσα, όμως αφού αυτή του φοράει ένα γιμπούλ (?) στο κεφάλι, αρχίζει και βλέπει... Και αυτό που βλέπει είναι τον ίδιο τον Édika να τους ζωγραφίζει εκείνη τη στιγμή (!!!), σε ένα από τα πιο απίστευτα παραδείγματα του κόσμου των comics της πρακτικής που ονομάζεται "σπάσιμο του 4ου τοίχου" (breaking the 4th wall) *. Ασφαλώς ο τρομοκράτης του γέλιου δε σταματάει εκεί (πώς θα μπορούσε άλλωστε ?), και σπάει ακόμα μερικούς τοίχους, βάζοντας τους χαρακτήρες της ιστορίας του να περνούν στο δικό μας, κανονικό κόσμο !!!

* Εξηγώ:
Σπάσιμο του 4ου τοίχου ονομάζεται η πρακτική όπου οι χαρακτήρες ενός έργου, συνήθως στον κινηματογράφο, το θέατρο ή την τηλεόραση, έχουν επίγνωση οτι βρίσκονται μέσα σε ένα έργο, μία παράσταση, και οτι υπάρχει κοινό που τους παρακολουθεί. Οι 3 τοίχοι είναι οι φυσικές διαστάσεις της θεατρικής σκηνής ή των σκηνικών σε μία ταινία, και ο 4ος είναι αυτός που μεσολαβεί ανάμεσα στους ηθοποιούς και τους θεατές. Σπάσιμο του 4ου τοίχου είναι π.χ όταν ένας ηθοποιός σε μία ταινία μιλάει απ'ευθείας στο κοινό (Funny Games του Michael Haneke, Annie Hall του Woody Allen, Amélie και πολλάαααα άλλα), ή όταν ένας χαρακτήρας αναφέρεται στο σενάριο ή τη σκηνοθεσία, ή όταν π.χ στο αριστούργημα Persona του Ingmar Bergman, η κάμερα γυρίζει και δείχνει τον ίδιο το σκηνοθέτη και το συνεργείο του.

Λίστα ταινιών που περιέχουν "σπάσιμο του 4ου τοίχου"

Στον κόσμο των mainstream comics, ένας χαρακτήρας που έχει κάνει συνήθεια το σπάσιμο του 4ου τοίχου (πλέον έχει καταντήσει αηδία βεβαίως) είναι ο Deadpool της Marvel. Για τα εναλλακτικά comics τώρα... το θέμα είναι πολύ πολύ μεγάλο, και χρήζει εκτεταμένης μελέτης και ειδικού αφιερώματος (κάποια στιγμή...). Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που δε μπορώ να μην αναφέρω είναι η εξαιρετική σειρά Philémon του μεγάλου ελληνο-γάλλου καλλιτέχνη Fred (και αυτό κάποια στιγμή...). Φυσικά, μιας και τα comics έχουν 2 διαστάσεις όπως αναφέραμε και πρίν, ίσως θα έπρεπε να λέγεται σπάσιμο του 3ου τοίχου, αλλά ας μην μπλέξουμε στις διατυπώσεις τώρα.

Λίστα (mainstream) comics που περιέχουν "σπάσιμο του 4ου τοίχου"


Το εξώφυλλο του Fluide Glacial #64 δια χειρός Édika



Το εξώφυλλο του ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ best of


8 σχόλια:

  1. Πολλές καλημέρες! Τί φανταστικό πράγμα είναι αυτό?!!!! Δεν ήξερα οτι ο Εντικά εκτός από το φοβερό χιούμορ είχε και τόσο πειραματικές ιστορίες. Ούτε μπορώ να το καταλάβω πώς το έκανε, τότε δεν υπήρχαν υπολογιστές. Απίστευτος!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πολλές καλημέρες κι από εμένα φίλε Jim. Είδες πράμα ? Ούτε εγώ είχα ξαναδεί τέτοια ιστορία του Édika, εντυπωσιάστηκα και είπα να τη μοιραστώ. Λογικά με κολλάζ θα το έχει κάνει το κόλπο, το οποίο φυσικά και θα είχε πολλή δουλειά. Με υπολογιστή θα γινόταν πανεύκολα, αλλά το 1981, δεν ... Αφού κι εμείς, 30 χρόνια μετά έχουμε μείνει, φαντάσου τότε πώς θα τους φαινόταν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μάλιστα! Ώστε σπάσιμο του 4ου τοίχου ονομάζεται αυτή η - εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομολογουμένως - τεχνική... Και, για δες, χθες μόλις σκεφτόμουν να έφτιαχνα ένα σχετικό κόμικ κάποια στιγμή, χαχα.

    Για τον Édika ό,τι και να πούμε είναι λίγο φυσικά. Η ιστορία που δημοσίευσες προσθέτει στο μύθο του!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χελόου φίλε κούνελε!

      Είναι πολύ ενδιαφέρουσα τεχνική το σπάσιμο του 4ου τοίχου, όντως. Στα comics μάλιστα μπορεί να γίνει με πολύ διαφορετικούς τρόπους απ'ότι στις ταινίες και το θέατρο, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν και πολλά έξυπνα παραδείγματα που να αξιοποιούν τις ιδιαιτερότητες του μέσου. Το πιο συνηθισμένο είναι να μιλάει ο χαρακτήρας στο κοινό, όπως π.χ ο πανίβλακας ο Deadpool.

      Για το δικό σου κόμικ θα σου έλεγα να σπάσεις τον 5ο τοίχο, έτσι για αλλαγή! (δεν ξέρω αν υπάρχει αυτό).

      Διαγραφή
  4. το εχω αυτο το αλμπουμακι και αυτη ειναι απο τις ιστοριες που συμπεριλαμβανονταν που μου ειχαν κανει μεγαλη εντυπωση!
    πολυ ενδιαφεροντα ολα αυτα τα 'θεωρητικα' πιθηκε, θενκς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχει πολύ, πολύ ωραία πράγματα αυτό το αλμπουμάκι. Το είχα παραμελημένο, και το ξανάπιασα πρόσφατα στα χέρια μου. Και φυσικά, ξαναέπαθα την πλάκα μου με τον κύριο Καραλί.

      Διαγραφή
  5. θα συμφωνησω κι εγω με ολους τους παραπανω ειναι πολυ πρωτοτυπη δουλεια και μαλιστα για την εποχη που φτιαχτηκε και η τενικη του πρεπει να ηταν πρωτοποριακη. πραγματικα εμπνεσμενο και μπραβο του!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και πολύ καλά θα κάνεις που θα συμφωνήσεις Alice μου. Ακόμη και σήμερα που τεχνικά είναι πανεύκολο να πετύχεις το αποτέλεσμα που έκανε ο Édika το 1981 (έχουν περάσει και 34 χρόνια, συνομήλικη με εμένα είναι η ιστορία), η ιδέα του παραμένει πρωτότυπη και φανταστική.

      Διαγραφή