Ο δυστυχώς πρόσφατα εκλιπών Yoshihiro Tatsumi (1935-2015) ήταν ένας από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς δημιουργούς στην ιστορία των manga, ίσως ο δεύτερος σε μία άτυπη "ιεραρχία" μετά τον τεράστιο Osamu Tezuka. Ξεκινώντας την πλούσια καριέρα του στα δύσκολα για την Ιαπωνία χρόνια που ακολούθησαν το 2ο παγκόσμιο πόλεμο, ο Tatsumi είδε τις πρώτες δουλειές του να εκδίδονται σε περιοδικά αλλά και σε μορφή graphic novel πρίν καλά-καλά γίνει 20 χρονών.
Με πρώτη σημαντική επιτυχία το Black Blizzard του 1956, ο Tatsumi μπήκε στο "πάνθεον" των manga ως ο πρωτοπόρος καλλιτέχνης που δημιούργησε το είδος gekiga (dramatic pictures), έναν όρο που χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το 1957, και που αναφερόταν στα έργα ενήλικης θεματολογίας που εξέδιδε ο ίδιος και η ομάδα του, το περίφημο Gekiga Workshop. Η συναρπαστική αυτή περίοδος της ιστορίας των manga αλλά και της ζωής του Tatsumi είναι το κεντρικό θέμα του μνημειώδους A Drifting Life.
Το A Drifting Life με τις μόλις... 840 σελίδες του χρειάστηκε 11 χρόνια για να ολοκληρωθεί, και κυκλοφόρησε το 2009 για να γίνει αμέσως αποδεκτό με διθυράμβους από κοινό και κριτικούς. Με την αγγλική έκδοση της Drawn & Quarterly, ήταν η πρώτη φορά που το δυτικό κοινό απολάμβανε μία καινούρια κυκλοφορία του Tatsumi ταυτόχρονα με το ιαπωνικό. Η πολύ καλή καναδική εκδοτική είχε ξεκινήσει από το 2005 να εκδίδει το έργο του Tatsumi σε ανθολογίες ανά έτος, με επιμελητή τον Adrian Tomine. Πρίν το το A Drifting Life είχαν προηγηθεί τα The Push Man and other stories, Abandon The Old In Tokyo και Good-Bye, για να ακολουθήσουν τα Black Blizzard και Fallen Words. Μία πληροφορία που έκανε μεγάλη εντύπωση ειδικά στο δυτικό κόσμο ήταν οτι το 2009 ο Tatsumi μετρούσε ήδη... 74 χρόνια ζωής!
Η υπόθεση του βιβλίου ακολουθεί το δημιουργό και πρωταγωνιστή μας, με το ελαφρώς παραποιημένο όνομα Hiroshi Katsumi, από το τέλος του 2ου παγκοσμίου πολέμου το 1945, όταν ήταν μόλις 10 χρονών, μέχρι το 1960 και την ηλικία των 25, όταν θεωρούταν ήδη ένας από τους πιο ταλαντούχους, πρωτοποριακούς αλλά και επιδραστικούς καλλιτέχνες στην ακμάζουσα βιομηχανία των manga. Ως ένα μικρό παιδί που μεγαλώνει στη μετα-πολεμική Osaka, o ήρωάς μας και ο αδελφός του μαγεύονται, όπως και η πλειοψηφία των αγοριών της ηλικίας τους, από το "νεαρό" τότε μέσο των comics. Οι δυο τους σχεδιάζουν μικρές ιστορίες manga μανιωδώς, και τις στέλνουν σε διάφορα καινούρια τότε περιοδικά που σήμερα επιζούν ακόμα και έχουν αποκτήσει θρυλική φήμη, όπως π.χ το Shonen Jump. Μέσα από τους διαγωνισμούς των περιοδικών οι μικροί mangaka κερδίζουν αναγνώριση, αυτοπεποίθηση αλλά και χρήματα, με τον άτυπο ανταγωνισμό μεταξύ τους να πυροδοτεί ολοένα το πάθος τους. Η μεγαλύτερη επιβράβευση όμως που θα κερδίσει ο ήρωάς μας θα είναι η γνωριμία του με ένα νεαρό, ανερχόμενο καλλιτέχνη που είχε μόλις αρχίσει να γίνεται διάσημος στον κόσμο των manga και ονομαζόταν... Osamu Tezuka !
Ο μεγάλος Osamu Tezuka λοιπόν, που δεν αποκαλείται τυχαία ως ο πατέρας των manga, πρωταγωνιστεί ενεργά στην ιστορία μας (κοιτάξτε τη 2η και 3η από τις παρακάτω εικόνες), και μνημονεύεται πολύ συχνά από τους νεαρούς επίδοξους καλλιτέχνες ως το αδιαμφισβήτητο ίνδαλμά τους αλλά και ως ο δημιουργός που θέλουν κάποια στιγμή να φτάσουν.
Παρακολουθούμε την οικογενειακή ζωή του Katsumi-Tatsumi, με την τυπική έως αδιάφορη σχέση των γονιών του, τις οικονομικές δυσκολίες και τις αποτυχημένες δουλειές του πατέρα του και τα προβλήματα υγείας αλλά και τη ζήλια του αδερφού του για τις επιτυχίες του και την καλλιτεχνική του εξέλιξη. Αλλά κυρίως παρακολουθούμε το τελευταίο, την εξέλιξη δηλαδή του νεαρού mangaka από ένα απλό ταλέντο σε έναν ανερχόμενο επαγγελματία, και τη συνεχή του προσπάθεια να φτιάξει κάτι ξεχωριστό, κάτι καινούριο που θα προχωρήσει ολόκληρο το μέσο παραπέρα. Θα γνωρίσει άλλους νεαρούς δημιουργούς με τους οποίους θα συνεργαστεί κατά κόρον στο μέλλον, με πιο γνωστό τον Takao Saito της σειράς Golgo 13, θα έχει τις πρώτες επαφές με εκδοτικές εταιρείες, και κάποια στιγμή θα κάνει το μεγάλο βήμα και θα μετακομίσει στο Tokyo, όπως ο μεγάλος Tezuka είχε κάνει μερικά χρόνια πρίν αυτόν. Εκεί, στην πρωτεύουσα όχι μόνο της Ιαπωνίας αλλά και της καλλιτεχνικής σκηνής της χώρας, ο Tatsumi θα διαμορφώσει το ξεχωριστό του ύφος που ονόμασε gekiga, στρέφοντας μία ολόκληρη γενιά δημιουργών προς πιο ενήλικα και σοβαρά θέματα από τις παιδικές περιπέτειες που μεσουρανούσαν εκείνη την εποχή.
Ταυτόχρονα με τη δική του πορεία όμως, θα παρακολουθήσουμε και την πορεία ολόκληρης της βιομηχανίας των manga, από την κυκλοφορία των πρώτων περιοδικών που τα έκαναν τόσο δημοφιλή στην ιαπωνική νεολαία και τη δημιουργία των φθηνών δανειστικών βιβλιοθηκών που έπαιξαν επίσης μεγάλο ρόλο στη διάδοσή τους, μέχρι την έκρηξη των μικρών ιστοριών που γέννησε πολλές σημαντικές ανθολογίες και το κίνημα του gekiga που ανανέωσε ολόκληρη τη σκηνή. Είναι μία ανεκτίμητη πηγή πληροφοριών για την εξέλιξη της νεαρής και μικρής τότε βιομηχανίας στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια.
Αν προσθέσουμε και τα ιστορικά στιγμιότυπα που ο Tatsumi παραθέτει ανάμεσα στις σελίδες του, παρουσιάζοντας σημαντικά για τη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου γεγονότα, το A Drifting Life αποκτά το χαρακτήρα όχι μόνο μίας αυτο-βιογραφίας, αλλά ενός ιστορικού ντοκουμέντου, μίας εσωτερικής ματιάς στην ιστορία μίας χώρας που πάλευε να ξαναβρεί την αξιοπρέπειά της μετά τη ντροπιαστική εξέλιξη ενός καταστροφικού πολέμου.
Το A Drifting Life είναι αρκετά διαφορετικό από τις υπόλοιπες δουλειές του Tatsumi. Γνωστός περισσότερο για τις σύντομες ιστορίες του, όπως μαρτυρούν και οι πολλές συλλογές που έχει εκδόσει η Drawn & Quarterly, ο πάντα ανήσυχος αυτός καλλιτέχνης πήρε ακόμη ένα ρίσκο στην καριέρα του, και μάλιστα σε προχωρημένη ηλικία, επιχειρώντας ένα τόσο εκτενές αυτο-βιογραφικό έργο. Η μεγαλύτερη διαφορά όμως έγκειται στο ύφος. Ενώ οι παλιότερες ιστορίες του είναι σκληρές, σκοτεινές μελέτες πάνω στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση και τη σύγχρονη κοινωνία, στην αυτο-βιογραφία του χρησιμοποιεί έναν αρκετά πιο ανάλαφρο τόνο, παρουσιάζοντάς μας τα γεγονότα με συνέπεια και ηρεμία, χωρίς πολλές συναισθηματικές εκρήξεις (κάτι που δε σημαίνει φυσικά χωρίς ενέργεια ή πάθος).
Στον πυρήνα του, το A Drifting Life είναι λοιπόν μία απλή ιστορία για ένα νεαρό αγόρι που ανακαλύπτει το ταλέντο του και προσπαθεί να ανακαλύψει επίσης τη θέση του στην κοινωνία των ενηλίκων, και κατ'επέκταση τη θέση του στη ζωή. Και όπως πολύ όμορφα περιγράφει ο τίτλος, η ζωή πολλές φορές σε παρασύρει...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου